有机化学 ›› 2019, Vol. 39 ›› Issue (11): 3132-3144.DOI: 10.6023/cjoc201903008 上一篇 下一篇
所属专题: 荧光探针-生物传感合辑; 有机超分子化学合辑
综述与进展
收稿日期:
2019-03-04
发布日期:
2019-06-19
通讯作者:
张继东
E-mail:akuzjd@aku.edu.cn
基金资助:
Zhang Jidonga*(), Liu Hongzea, Meng Lib
Received:
2019-03-04
Published:
2019-06-19
Contact:
Zhang Jidong
E-mail:akuzjd@aku.edu.cn
Supported by:
文章分享
碱性磷酸酶(ALP)是一种广泛存在于各种哺乳动物组织中的重要酶,作为生物标记物和诊断指标为分子生物学的研究应用及人类疾病治疗提供了重要信息.由于其在人类身体健康方面的信息可靠性,近年来在荧光检测技术的研究日趋激烈,已发展成为一类重要的检测方法.根据不同的发光特点从(1)基于激发态分子内质子转移(ESIPT)和分子内电荷转移型(ICT)的传感体系、(2)基于聚集诱导发光的传感体系(AIE)、(3)基于降低给电子能力(D d-E)或扰乱共轭π电子的传感体系(D π-C)和(4)基于荧光内滤效应(IFE)的传感体系几个方面综述了近年来ALP的荧光检测、活性评价及生物成像方面的研究进展,并对其发展趋势做了展望.
张继东, 刘鸿泽, 孟丽. 碱性磷酸酶荧光探针的研究进展[J]. 有机化学, 2019, 39(11): 3132-3144.
Zhang Jidong, Liu Hongze, Meng Li. Research Progress in the Fluorescent Probes for Alkaline Phosphatase[J]. Chinese Journal of Organic Chemistry, 2019, 39(11): 3132-3144.
[1] | ColemanJ. E. Annu. Rev. 1992, 21, 411. |
[2] |
ChristensonR. H. Clin. Biochem. 1997, 30, 573.
doi: 10.1016/S0009-9120(97)00113-6 |
[3] |
OoiK.; ShirakiK.; MorishitaY. J. Clin. Lab. Anal. 2007, 21, 133.
doi: 10.1002/jcla.20178 |
[4] |
WolfP. L. J. Clin. Lab. Anal. 1994, 8, 172.
doi: 10.1002/jcla.1860080311 |
[5] |
YeungM. C.-L.; YamV. W.-W. Chem. Sci. 2013, 4, 2928.
doi: 10.1039/c3sc50383f |
[6] |
LiuY.; SchanzeK. S. Anal. Chem. 2008, 80, 8605.
doi: 10.1021/ac801508y |
[7] |
RuanC.; WangW.; GuB. Anal. Chem. 2006, 78, 3379.
doi: 10.1021/ac0522106 |
[8] |
IqbalJ. Anal. Biochem. 2011, 414, 226.
doi: 10.1016/j.ab.2011.03.021 |
[9] |
MwiluS. K.; OkelloV. A.; OsongaF. J.; MillerS.; Sadik O. A. Analyst 2014, 139, 5472.
doi: 10.1039/C4AN00931B |
[10] |
Yin, C.; Huo, F.; Zhang, J. Martínez-Má ez, R.; Yang, Y.; Lv, H.; Li, S. Chem. Soc. Rev. 2013, 42, 6032.
doi: 10.1039/c3cs60055f |
[11] |
Xu, Q.; Jin, C.; Zhu, X. Chin. J. Org. Chem. 2014, 34, 647 (in Chinese).
doi: 10.6023/cjoc201311043 |
徐勤超, 金灿, 朱雪慧, 邢国文, 有机化学, 2014, 34, 647.
doi: 10.6023/cjoc201311043 |
|
[12] |
Huang, X.; Zhang, F.; Zhu, L.; Choi, K. Y.; Guo, N.; Guo, J.; Tackett, K.; Anilkumar, P.; Liu, G.; Sun, Y. P.; Lee, S.; Chen, X ACS Nano 2013, 7, 5684.
doi: 10.1021/nn401911k |
[13] |
Wang, J.; Chu, H.; Chen, W. Chin. J. Org. Chem. 2016, 36, 2545 (in Chinese).
doi: 10.6023/cjoc201605040 |
王军, 初紅涛, 陈微微, 孙荣国, 有机化学, 2016, 36, 2545.
doi: 10.6023/cjoc201605040 |
|
[14] |
KimJ. S.; QuangD. T. Chem. Rev. 2007, 107, 3780.
doi: 10.1021/cr068046j |
[15] |
BozdemirO. A.; GuliyevR.; BuyukcakirO.; SelcukS.; KolemenS.; GulserenG.; NalbantogluT.; BoyaciH.; AkkayaE. U. J. Am. Chem. Soc. 2010, 132, 8029.
doi: 10.1021/ja1008163 |
[16] |
HuQ.; ZengF.; YuC.; WuS. Sens. Actuators, B 2015, 220, 720.
doi: 10.1016/j.snb.2015.05.111 |
[17] |
SongZ.; KwokR. T.; ZhaoE.; HeZ.; HongY.; LamJ. W. Y.; LiuB.; TangB. Z. ACS Appl. Mater. Interfaces 2014, 6, 17245.
doi: 10.1021/am505150d |
[18] |
KimT. I.; KimH.; ChoiY.; KimY. Chem. Commun. 2011, 47, 9825.
doi: 10.1039/c1cc13819g |
[19] |
JiaY.; LiP.; HanK. Chem.-Asian J 2015, 10, 2444.
doi: 10.1002/asia.201500280 |
[20] |
FanC.; LuoS.; QiH. Luminescence 2016, 31, 423.
doi: 10.1002/bio.2977 |
[21] |
LuZ.; WuJ.; LiuW.; ZhangG.; WangP. RSC Adv. 2016, 6, 32046.
doi: 10.1039/C6RA00983B |
[22] |
HongY.; LamJ. W. Y.; TangB. Z. Chem. Soc. Rev. 2011, 40, 5361.
doi: 10.1039/c1cs15113d |
[23] | LuoJ.; XieZ.; LamJ. W. Y.; ChengL.; ChenH.; QiuC.; KwokH. S.; ZhanX.; LiuY.; ZhuD.; TangB. Z. Chem. Commun. 2001, 1740 |
[24] |
LiangJ.; KwokR. T.; ShiH.; TangB. Z.; LiuB. ACS Appl. Mater. Interfaces 2013, 5, 8784.
doi: 10.1021/am4026517 |
[25] |
GuX.; ZhangG.; WangZ.; LiuW.; XiaoL.; ZhangD. Analyst 2013, 138, 2427.
doi: 10.1039/c3an36784c |
[26] |
LiuH.; LvZ.; DingK. J.; LiuX.; YuanL.; ChenH.; LiX. J. Mater. Chem. B 2013, 1, 5550.
doi: 10.1039/c3tb21024c |
[27] |
LinM.; HuangJ.; ZengF.; WuS. Chem.-Asian J 2018, 14, 802.
doi: 10.1002/asia.v14.6 |
[28] |
ChenQ.; BianN.; CaoC.; QiuX. L.; QiA. D.; HanB. H. Chem. Commun. 2010, 46, 4067.
doi: 10.1039/c002894k |
[29] |
ZhangW.; YangH.; LiN.; ZhaoN. RSC Adv. 2018, 8, 14995.
doi: 10.1039/C8RA01786G |
[30] |
OwensE. A.; HenaryM.; El FakhriG.; SooC. H. Acc. Chem. Res. 2016, 49, 1731.
doi: 10.1021/acs.accounts.6b00239 |
[31] |
TanY.; ZhangL.; ManK. H.; PeltierR.; ChenG.; ZhangH.; ZhouL.; WangF.; HoD.; YaoS. Q.; HuY.; SunH. ACS Appl. Mater. Interfaces 2017, 9, 6796.
doi: 10.1021/acsami.6b14176 |
[32] |
LiS. J.; LiC. Y.; LiY. F.; FeiJ.; WuP.; YangB.; YangJ. O.; NieS. X. Anal. Chem 2017, 89, 6854.
doi: 10.1021/acs.analchem.7b01351 |
[33] |
ZhangQ.; LiS.; FuC.; XiaoY.; ZhangP. DingC. J. Mater. Chem. B 2019, 7, 443.
doi: 10.1039/C8TB02799D |
[34] |
XuL.; HeX.; HuangY.; MaP.; JiangY.; LiuX.; TaoS.; SunY.; SongD.; WangX. J. Mater. Chem. B 2019, 7, 1284.
doi: 10.1039/C8TB03230K |
[35] |
GaoZ.; SunJ.; GaoM.; YuF.; ChenL.; ChenQ. Sens. Actuators, B 2018, 265, 565.
doi: 10.1016/j.snb.2018.03.078 |
[36] |
FreemanR.; FinderT.; GillR.; WillnerI. Nano Lett. 2010, 10, 2192.
doi: 10.1021/nl101052f |
[37] |
LiG.; FuH.; ChenX.; GongP.; ChenG.; XiaL.; WangH.; YouJ.; WuY. Anal. Chem. 2016, 88, 2720.
doi: 10.1021/acs.analchem.5b04193 |
[38] |
MaoG.; ZhangQ.; YangY.; JiX.; HeZ. Anal. Chim. Acta 2019, 1047, 208.
doi: 10.1016/j.aca.2018.10.009 |
[39] |
LiuH.; LiM.; XiaY.; RenX. ACS Appl. Mater. Interfaces 2017, 9, 120.
doi: 10.1021/acsami.6b11920 |
[40] |
DongL.; MiaoQ.; HaiZ.; YuanY.; LiangG. Anal. Chem. 2015, 87, 6475.
doi: 10.1021/acs.analchem.5b01657 |
[41] |
MeiY.; HuQ.; ZhouB.; ZhangY.; HeM.; XuT.; LiF.; KongJ. Talanta 2018, 176, 52.
doi: 10.1016/j.talanta.2017.07.095 |
[42] |
ZhangH.; XuC.; LiuJ.; LiX.; GuoL.; LiX. Chem. Commun. 2015, 51, 7031.
doi: 10.1039/C5CC01005E |
[43] | ChenJ.; JiaoH.; LiW.; LiaoD.; ZhouH.; YuC. Chem.-Asian J. 2013, 8, 8276. |
[44] |
HouX.; YuQ.; ZengF.; YeJ.; WuS. J. Mater. Chem. B 2015, 3, 1042.
doi: 10.1039/C4TB01744G |
[45] |
GoraiT.; MaitraU. J. Mater. Chem. B 2018, 6, 2143.
doi: 10.1039/C7TB02657A |
[1] | 高迎, 秦成远, 聂永, 刘威, 李天瑞, 蒋绪川. 聚集诱导发光有机小分子无机纳米复合材料的研究进展[J]. 有机化学, 2020, 40(8): 2254-2274. |
[2] | 秦成远, 刘威, 聂永, 高迎, 苗金玲, 李天瑞, 蒋绪川. 聚集诱导发光有机氟化合物的研究进展[J]. 有机化学, 2020, 40(8): 2232-2253. |
[3] | 田雪琪, 左旻瓒, 牛蓬勃, 王开亚, 胡晓玉. 基于主客体作用构筑的聚集诱导发光型超分子组装体在生物医用领域的研究进展[J]. 有机化学, 2020, 40(7): 1823-1834. |
[4] | 程晓红, 李爽, 汪竞阳, 李望南. 荧光增强型次氯酸根传感器及其在细胞成像与自来水检测中的应用[J]. 有机化学, 2020, 40(7): 1941-1947. |
[5] | 李维, 贾旭, 郭振波, 姜文婷, 张平竹, 魏超, 李小六. 聚集诱导发光探针用于细胞缺血再灌注诱导过氧化氢成像研究[J]. 有机化学, 2020, 40(7): 1934-1940. |
[6] | 张继东, 詹妍, 李胡月雯, 齐怡, 王瑞鹏, 孟莉. 硒化合物荧光传感器研究进展[J]. 有机化学, 2020, 40(7): 1847-1859. |
[7] | 杨玉杰, 徐莉, 王华. 芘-环八四噻吩衍生物的合成与发光现象研究[J]. 有机化学, 2020, 40(6): 1658-1664. |
[8] | 郭振波, 郑雪阳, 李雪艳, 贾清菲, 张平竹, 魏超, 李小六. 一种基于硝基烯烃的硫醇荧光探针的合成及生物成像研究[J]. 有机化学, 2020, 40(5): 1239-1245. |
[9] | 张亮, 李猛, 高庆宇, 陈传峰. 基于卤素取代邻苯二甲酰亚胺新型有机发光材料的合成及其性能研究[J]. 有机化学, 2020, 40(2): 516-520. |
[10] | 姜倩, 王忠龙, 李明新, 杨益琴, 徐徐, 徐海军, 王石发. 具有聚集诱导发光效应的诺蒎烷基β-二酮氟化硼络合物的合成及溶剂化显色效应的研究[J]. 有机化学, 2020, 40(12): 4290-4297. |
[11] | 赵小龙, 李娜, 刘发玉, 高超, 丰久彪, 刘乐平, 关晓琳, 燕娜. 高选择性检测ONOO-的水溶性反应型氟硼二吡咯(BODIPY)荧光探针的合成与应用[J]. 有机化学, 2020, 40(12): 4339-4343. |
[12] | 金晓东, 毕天博, 辛然, 吴国萍, 徐同祥, 马荣梁. 有机材料在潜指纹显现中的应用研究进展[J]. 有机化学, 2020, 40(12): 4184-4202. |
[13] | 郑天骄, 陈炫颖, 朱亮亮, 王道累, 邹祺, 曾涛, 陈文博. 一种新型二氰基乙烯修饰的二呋喃环戊烯光开关:荧光性质、传感性能和生物应用[J]. 有机化学, 2019, 39(9): 2492-2498. |
[14] | 鞠志宇, 舒朋华, 谢智宇, 蒋雨晴, 陶伟杰, 许志红. 一种黄酮荧光探针对肼的识别及细胞成像[J]. 有机化学, 2019, 39(3): 697-702. |
[15] | 张继东, 张俊, 严瞻, 谢娟平. 基于有机小分子的三磷酸腺苷荧光传感器研究进展[J]. 有机化学, 2019, 39(11): 3051-3064. |
阅读次数 | ||||||
全文 |
|
|||||
摘要 |
|
|||||