综述

4-单取代-1,2,3-三氮唑的修饰转化研究进展

  • 杨保民 ,
  • 张水滔 ,
  • 董鲜 ,
  • 秦贵平 ,
  • 江玉波
展开
  • a 昆明理工大学理学院 昆明 650500
    b 云南中医药大学中药学院 昆明 650500

杨保民, 昆明理工大学高级工程师, 硕士生导师. 1984年进入昆明理工大学从事化学教学与实验室管理工作, 2004年筹建昆明理工大学基础有机化学实验中心, 为选择性催化与合成研究团队成员. 主要研究方向为化学分离与富集, 以第一作者或通讯作者身份发表学术论文10余篇.

秦贵平, 昆明理工大学副教授, 硕士生导师, 2018年博士毕业于中国科学院大学(中国科学院兰州化学物理研究所), 师从黄汉民教授, 同年进入昆明理工大学开展科研工作. 主要从事过渡金属催化的还原交叉偶联合成碳碳键、过渡金属催化的不对称反应以及季碳合成. 以第一作者或通讯作者身份在J. Am. Chem. Soc.、ACS Catal.Org. Lett.Org. Chem. Front.、ACS Sustainable Chem. Eng.等期刊发表学术论文10余篇.

江玉波, 昆明理工大学教授, 硕士生导师, 有机化学学科方向带头人, 选择性催化与合成研究团队负责人. 2011年博士毕业于同济大学, 师从匡春香教授和王剑波教授, 同年进入昆明理工大学开展工作, 曾先后访学于北京大学及牛津大学. 主要研究兴趣: (1)功能化1,2,3-三氮唑衍生物的合成及应用; (2)杂原子的配位性能及应用; (3)碳-氢键活化构建策略; (4)抗菌活性导向的产品结构设计、合成与应用. 以第一作者或通讯作者身份在Chem. Soc. Rev.Org. Lett.Org. Chem. Front.Adv. Synth. Catal.Org. Biomol. Chem.、《有机化学》及《化学进展》等期刊发表学术论文50余篇.

收稿日期: 2023-06-12

  网络出版日期: 2023-08-15

基金资助

国家自然科学基金(21662020); 国家自然科学基金(21901091); 院士(专家)工作站项目云南省王源超专家工作站(202305AF150018)

Advances in the Modifications of 4-Monosubstituted 1,2,3-Triazoles

  • Baomin Yang ,
  • Shuitao Zhang ,
  • Xian Dong ,
  • Guiping Qin ,
  • Yubo Jiang
Expand
  • a Faculty of Science, Kunming University of Science and Technology, Kunming 650500
    b College of Traditional Chinese Medicine, Yunnan University of Chinese Medicine, Kunming 650500

Received date: 2023-06-12

  Online published: 2023-08-15

Supported by

National Natural Science Foundation of China(21662020); National Natural Science Foundation of China(21901091); Academician (Expert) Workstation Project, Wang Yuan Chao Expert Workstation in Yunnan Province(202305AF150018)

摘要

1,2,3-三氮唑是一类广泛应用在医药、农药以及材料等领域的五元氮杂环结构. 自2002年Sharpless和Meldal等发展了铜催化叠氮-炔偶极环加成反应以来, 1,2,3-三唑化学在有机合成和药物化学领域的应用进入了新的发展阶段. 4-单取代-1,2,3-三氮唑是该类化合物家族中的重要成员之一, 其结构具有易于修饰转化的优点, 由此可获得结构新颖、种类多样的衍生物分子. 主要综述了4-单取代-1,2,3-三氮唑在结构修饰方面的研究进展, 转化情况根据反应位点的不同分别展开, 包括N1、N2以及N3位, 并讨论了反应的底物范围、局限性以及代表性反应机理.

本文引用格式

杨保民 , 张水滔 , 董鲜 , 秦贵平 , 江玉波 . 4-单取代-1,2,3-三氮唑的修饰转化研究进展[J]. 化学学报, 2023 , 81(11) : 1577 -1589 . DOI: 10.6023/A23060284

Abstract

1,2,3-Triazole is a kind of 5-membered N-heterocycle widely applied in pharmaceutical, pesticide and materials. 1,2,3-Trizole chemistry has stepped into a new era in the fields of organic synthesis and pharmacochemistry since the Cu-catalyzed azide-alkyne dipolar cycloaddition was founded by the Sharpless and Meldal groups in 2002. 4-Monosubstituted 1,2,3-triazole is a noble member in its family owing to the structural merits of facile modifications, leading to novel molecules. The transformations of 4-monosubstituted 1,2,3-triazoles basing on different reaction sites including the N1, N2 and N3 are reviewed. The substrate scope, limitation, and representative mechanism are also discussed.

参考文献

[1]
(a) Vitaku E.; Smith D. T.; Njardarson J. T. J. Med. Chem. 2014, 57, 10257.
[1]
(b) Liu X.; Kuang C.; Su C. Acta Chim. Sinica 2022, 80, 1135. (in Chinese)
[1]
( 刘霞, 匡春香, 苏长会, 化学学报, 2022, 80, 1135.)
[2]
(a) Suzuki T.; Ota Y.; Ri M.; Bando M.; Gotoh A.; Itoh Y.; Tsumoto H.; Tatum P. R.; Mizukami T.; Nakagawa H. J. Med. Chem. 2012, 55, 9562.
[2]
(b) Sun L.; Huang T.; Dick A.; Meuser M. E.; Zalloum W. A.; Chen C.-H.; Ding X.; Gao P.; Cocklin S.; Lee K.-H.; Zhan P.; Liu X. Eur. J. Med. Chem. 2020, 190, 112085.
[2]
(c) Othman E. M.; Fayed E. A.; Husseiny E. M.; Abulkhair H. S. Bioorg. Chem. 2022, 123, 105762.
[2]
(d) Xiao L.; Shi D. Chin. J. Org. Chem. 2010, 30, 85. (in Chinese)
[2]
( 肖琳霞, 石德清, 有机化学, 2010, 30, 85.)
[2]
(e) Chen Z.; Jiang Y.; Xu C.; Sun X.; Ma C.; Xia Z.; Zhao H. Molecules 2022, 27, 4928.
[2]
(f) Dong Y.; Hu X.; Duan C.; Liu P.; Liu S.; Lan L.; Chen D.; Ying L.; Su S.; Gong X.; Huang F.; Cao Y. Adv. Mater. 2013, 25, 3683.
[2]
(g) Zhou J.; Lei P.; Geng Y.; He Z.; Li X.; Zeng Q.; Tang A.; Zhou E. J. Mater. Chem. A 2022, 10, 9869.
[3]
(a) Huisgen R. Angew. Chem., Int. Ed. 1963, 2, 565.
[3]
(b) Huisgen R. Angew. Chem., Int. Ed. 1963, 2, 633.
[3]
(c) Huisgen R. Pure Appl. Chem. 1989, 61, 613.
[3]
(d) Qiu K.; Li J.; Ma H.; Zhou W.; Cai Q. Acta Chim. Sinica 2023, 81, 42. (in Chinese)
[3]
( 邱孔茜, 李杰, 马浩文, 周伟, 蔡倩, 化学学报, 2023, 81, 42.)
[4]
(a) Rostovtsev V. V.; Green L. G.; Fokin V. V.; Sharpless K. B. Angew. Chem., Int. Ed. 2002, 41, 2596.
[4]
(b) Torn?e C. W.; Christensen C.; Meldal M. J. Org. Chem. 2002, 67, 3057.
[4]
(c) Meldal M.; Torn?e C. W. Chem. Rev. 2008, 108, 2952.
[4]
(d) Xu L.; Dong J. Chin. J. Chem. 2020, 38, 414.
[4]
(e) Schulze B.; Schubert U. S. Chem. Soc. Rev. 2014, 43, 2522.
[5]
(a) Liu Z.; Ji H.; Gao W.; Zhu G.; Tong L.; Lei F.; Tang B. Chem. Commun. 2017, 53, 6259.
[5]
(b) Ji J.; Guan C.; Wei Q.; Chen X.; Zhao Y.; Liu S. Org. Lett. 2022, 24, 132.
[5]
(c) Zhu L.; Zhang H.; Wang C.; Chen Z. Chin. J. Org. Chem. 2018, 38, 1052. (in Chinese)
[5]
( 朱莉莉, 张辉, 王春杰, 陈自立, 有机化学, 2018, 38, 1052.)
[6]
(a) Zhang W.; Kuang C.; Yang Q. Chin. J. Org. Chem. 2011, 31, 54. (in Chinese)
[6]
( 张文生, 匡春香, 杨青, 有机化学, 2011, 31, 54.)
[6]
(b) Agalave S. G.; Maujan S. R.; Pore V. S. Chem.-Asian J. 2011, 6, 2696.
[7]
McAllister L. A.; Montgomery J. I.; Abramite J. A.; Reilly U.; Brown M. F.; Chen J. M.; Barham R. A.; Che Y.; Chung S. W.; Menard C. A.; Mark M.-F.; Mullins L. M.; Noe M. C.; Donnell J. P.; Oliver R. M. III; Penzien J. B.; Plummer M.; Price L. M.; Shanmugasundaram V.; Tomaras A. P.; Uccello D. P. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2012, 22, 6832.
[8]
Hsu K.-L.; Tsuboi K.; Whitby L. R.; Speers A. E.; Pugh H.; Inloes J.; Cravatt B. F. J. Med. Chem. 2013, 56, 8257.
[9]
Thirumurugan P.; Matosiuk D.; Jozwiak K. Chem. Rev. 2013, 113, 4905.
[10]
Saroha B.; Kumar G.; Kumar R.; Kumari M.; Kumar S. Chem. Biol. Drug Des. 2021, 100, 843.
[11]
Umapathi N.; Jalapathi P.; Raghavender M.; Shankar B. Asian J. Chem. 2021, 33, 2341.
[12]
Natarajan R.; Kesavan Y.; Sivaperuman A.; Subramani A. Curr. Bioact. Compd. 2022, 18, e070322201800.
[13]
(a) Chen Y.; Liu Y.; Petersen J. L.; Shi X. Chem. Commun. 2008, 28, 3254.
[13]
(b) Liu Y.; Yan W.; Chen Y.; Petersen J. L.; Shi X. Org. Lett. 2008, 10, 5389.
[13]
(c) Madadi N. R.; Penthala N. R.; Song L.; Hendrickson H. P.; Crooks P. A. Tetrahedron Lett. 2014, 55, 4207.
[13]
(d) Madadi N. R.; Penthala N. R.; Howk K.; Ketkar A.; Eoff R. L.; Borrelli M. J.; Crooks P. A. Eur. J. Med. Chem. 2015, 103, 123.
[13]
(e) Reddy R. J.; Waheed M.; Karthik T.; Shankar A. New J. Chem. 2018, 42, 980.
[13]
(f) Yang J.; Yin W.; Liu R.; Chu C. Chin. J. Chem. 2012, 30, 2786.
[14]
Wang J.; Yu J.; Chen J.; Jiang Y.; Xiao T. Org. Biomol. Chem. 2021, 19, 6974.
[15]
Zhao S.; Liu J.; Lv Z.; Zhang G.; Xu Z. Eur. J. Med. Chem. 2023, 251, 115254.
[16]
Thottempudi V.; Yin P.; Zhang J.; Parrish D. A.; Shreeve J. M. Chem.-Eur. J. 2014, 20, 542.
[17]
Franco C. A.; da Silva T. I.; Dias M. G.; Ferreira B. W.; de Sousa B. L.; Bousada G. M.; Barreto R. W.; Vaz B. G.; Lima G. S.; Santos M. H. D.; Grossi J. A. S.; Varej?o E. V. V. J. Agric. Food Chem. 2022, 70, 2806.
[18]
(a) Liao Y.; Lu Q.; Chen G.; Yu Y.; Li C.; Huang X. ACS Catal. 2017, 7, 7529.
[18]
(b) Kumar N.; Bhadoria D.; Kumar A. Green Chem. 2021, 23, 7987.
[18]
(c) Fang D.; Zhang Z.-Y.; Shangguan Z.; He Y.; Yu C.; Li T. J. Am. Chem. Soc. 2021, 143, 14502.
[18]
(d) Zeng L.; Lai Z.; Zhang C.; Xie H.; Cui S. Org. Lett. 2020, 22, 2220.
[18]
(e) Duan X.; Zheng N.; Liu G.; Li M.; Wu Q.; Sun X.; Song W. Org. Lett. 2022, 24, 6006.
[18]
(f) Guo W.-T.; Zhu B.-H.; Chen Y.; Yang J.; Qian P.-C.; Deng C.; Ye L.-W.; Li L. J. Am. Chem. Soc. 2022, 144, 6981.
[18]
(g) Zhang X.; Li S.; Yu W.; Xie Y.; Tung C.-H.; Xu Z. J. Am. Chem. Soc. 2022, 144, 6200.
[18]
(h) Qin C.-Q.; Zhao C.; Chen G.-S.; Liu Y.-L. ACS Catal. 2023, 13, 6301.
[18]
(i) Rahul P.; Thomas J.; Dehaen W.; John J. Molecules 2023, 28, 308.
[18]
(j) Wei F.; Wang W.; Ma Y.; Tung C.-H.; Xu Z. Chem. Commun. 2016, 52, 14188.
[18]
(k) Spiteri C.; Moses J. E. Angew. Chem., Int. Ed. 2010, 49, 31.
[19]
Samanta S.; Ravi C.; Rao S. N.; Joshi A.; Adimurthy S. Org. Biomol. Chem. 2017, 15, 9590.
[20]
Yi H.; Chen H.; Bian C.; Tang Z.; Singh A. K.; Qi X.; Yue X.; Lan Y.; Lee J.-F.; Lei A. Chem. Commun. 2017, 53, 6736.
[21]
Li T.; Chen B.-L.; Zhu L.-L.; Chen Z. Tetrahedron Lett. 2020, 61, 151851.
[22]
Chao Z.; Ma M.; Gu Z. Org. Lett. 2020, 22, 6441.
[23]
Berthold D.; Breit B. Org. Lett. 2018, 20, 598.
[24]
Yang Y.-Z.; Song R.-J.; Li J.-H. Org. Lett. 2019, 21, 3228.
[25]
Tiwari V.; Bingham J. T.; Vyas S.; Singh A. Org. Biomol. Chem. 2020, 18, 9044.
[26]
Rai V.; Kavyashree P.; Harmalkar S. S.; Dhuri S. N.; Maddani M. R. Org. Biomol. Chem. 2022, 20, 345.
[27]
Zhang L.; Yi H.; Wang J.; Lei A. J. Org. Chem. 2017, 82, 10704.
[28]
Wu J.; Zhou Y.; Zhou Y.; Chiang C.-W.; Lei A. ACS Catal. 2017, 7, 8320.
[29]
Wu J.; Zhu J.; Yu L.; Yu X.; Li W.; Xie L.; Wu J.; Li Z. Asian J. Org. Chem. 2022, 11, e202200551.
[30]
Tan Z.; Xiang F.; Xu K.; Zeng C. Org. Lett. 2022, 24, 5345.
[31]
Tang Z.-L.; Ouyang X.-H.; Song R.-J.; Li J.-H. Org. Lett. 2021, 23, 1000.
[32]
Wang C.; Ji X.; Deng G.-J.; Huang H. Org. Biomol. Chem. 2022, 20, 1200.
[33]
Beryozkina T. V.; Efimov I. V.; Fabian W. M. F.; Beliaev N. A.; Slepukhin P. A.; Isenov M. L.; Dehaen W.; Lubec G.; Eltsov O. S.; Fan Z.; Thomas J.; Bakulev V. A. Tetrahedron 2015, 71, 6189.
[34]
Ueda S.; Su M.; Buchwald S. L. Angew. Chem., Int. Ed. 2011, 50, 8944.
[35]
Lopes A. B.; Wagner P.; Kümmerle A. E.; Bihel F.; Bourguignon J.-J.; Schmitt M.; Miranda L. S. M. ChemistrySelect 2017, 2, 6544.
[36]
Wen J.; Zhu L.-L.; Bi Q.-W.; Shen Z.-Q.; Li X.-X.; Li X.; Wang Z.; Chen Z. Chem.-Eur. J. 2014, 20, 974.
[37]
Gu C.-X.; Bi Q.-W.; Gao C.-K.; Wen J.; Zhao Z.-G.; Chen Z. Org. Biomol. Chem. 2017, 15, 3396.
[38]
Roshandel S.; Lunn M. J.; Rasul G.; Ravinson D. S. M.; Suri S. C.; Prakash G. K. S. Org. Lett. 2019, 21, 6255.
[39]
Yan W.; Liao T.; Tuguldur O.; Zhong C.; Petersen J. L.; Shi X. Chem.-Asian J. 2011, 6, 2720.
[40]
Bhagat U. K.; Kamaluddin; Peddinti R. K.; Tetrahedron Lett. 2017, 58, 298.
[41]
Bhagat U. K.; Peddinti R. K. J. Org. Chem. 2018, 83, 793.
[42]
Tang S.; Yu J.; Shao Y.; Sun J. Org. Chem. Front. 2021, 8, 278.
[43]
Bhagat U. K.; Kamaluddin; Peddinti R. K. Synthesis 2017, 49, 3985.
[44]
Luo G.; Sun C.; Li Y.; Li X.; Zhao Z. RSC Adv. 2018, 8, 27610.
[45]
Deng X.; Lei X.; Nie G.; Jia L.; Li Y.; Chen Y. J. Org. Chem. 2017, 82, 6163.
[46]
Aruri H.; Singh U.; Kumar M.; Sharma S.; Aithagani S. K.; Gupta V. K.; Mignani S.; Vishwakarma R. A.; Singh P. P. J. Org. Chem. 2017, 82, 1000.
[47]
Gupta S.; Chandna N.; Singh A. K.; Jain N. J. Org. Chem. 2018, 83, 3226.
[48]
Zhang C.; Zheng L.; Yan Q.; Hu Q.; Jia F.; Chen Y. ChemistrySelect 2018, 3, 10277.
[49]
Rajamanickam S.; Saraswat M.; Venkataramani S.; Patel B. K. Chem. Sci. 2021, 12, 15318.
[50]
Zhu L.-L.; Xu X.-Q.; Shi J.-W.; Chen B.-L.; Chen Z. J. Org. Chem. 2016, 81, 3568.
[51]
Wei H.; Hu Q.; Ma Y.; Wei L.; Liu J.; Shi M.; Wang F. Asian J. Org. Chem. 2017, 6, 662.
[52]
Bhagat U. K.; Peddinti R. K. Synlett 2018, 29, 99.
[53]
Zhu L.-L.; Tian L.; Cai B.; Liu G.; Zhang H.; Wang Y. Chem. Commun. 2020, 56, 2979.
[54]
Zhu L.-L.; Tian L.; Sun K.; Li Y.; Liu G.; Cai B.; Zhang H.; Wang Y. J. Org. Chem. 2022, 87, 12963.
[55]
Stivanin M. L.; Fernandes A. A. G.; da Silva A. F.; Okada Jr C. Y.; Jurberg I. D. Adv. Synth. Catal. 2020, 362, 1106.
[56]
Man X. J. A. T. R. H.; Liu Y. C.; Li X. X.; Zhao Z. G. New J. Chem. 2019, 43, 14739.
[57]
Duan H.; Yan W.; Sengupta S.; Shi X. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2009, 19, 3899.
[58]
Motornov V.; Latyshev G. V.; Kotovshchikov Y. N.; Lukashev N. V.; Beletskaya I. P. Adv. Synth. Catal. 2019, 361, 3306.
[59]
Yan W.; Wang Q.; Chen Y.; Petersen J. L.; Shi X. Org. Lett. 2010, 12, 3308.
[60]
Yan W.; Ye X.; Weise K.; Petersen J. L.; Shi X. Chem. Commun. 2012, 48, 3521.
[61]
Reddy R. J.; Shankar A.; Waheed M.; Nanubolu J. B. Tetrahedron Lett. 2018, 59, 2014.
[62]
Desai S. P.; Zambri M. T.; Taylor M. S. J. Org. Chem. 2022, 87, 5385.
[63]
Chen Y.; Zhou S.; Ma S.; Liu W.; Pan Z.; Shi X. Org. Biomol. Chem. 2013, 11, 8171.
[64]
Duan S.; Chen Y.; Meng H.; Shan L.; Xu Z.-F.; Li C.-Y. Asian J. Org. Chem. 2021, 10, 224.
[65]
Zhang S.; Li J.; Xiao T.; Yang B.; Jiang Y. Molecules 2022, 27, 7567.
[66]
Grimster N.; Zhang L.; Fokin V. V. J. Am. Chem. Soc. 2010, 132, 2510.
[67]
Wang T.; Tang Z.; Luo H.; Tian Y.; Xu M.; Lu Q.; Li B. Org. Lett. 2021, 23, 6293.
[68]
Motornov V.; Beier P. Org. Lett. 2022, 24, 1958.
[69]
Motornov V.; Beier P. New J. Chem. 2022, 46, 14318.
文章导航

/