综述

柔性电化学传感器及其在无创医学检测中的应用

  • 梁华润 ,
  • 马浩轩 ,
  • 段新荣 ,
  • 于洁 ,
  • 王灏珉 ,
  • 李硕 ,
  • 朱梦嘉 ,
  • 陈爱兵 ,
  • 郑晖 ,
  • 张莹莹
展开
  • a 清华大学化学系 有机光电子与分子工程教育部重点实验室 北京 100084
    b 河北科技大学化学与制药工程学院 石家庄 050091
    c 国家癌症中心/国家肿瘤临床医学研究中心/中国医学科学院北京协和医学院肿瘤医院麻醉科 北京 100021

梁华润, 清华大学化学系在读博士生, 2020年6月于华南理工大学化学与化工学院制药工程专业获得学士学位, 随后加入清华大学化学系张莹莹教授课题组, 主要研究方向为面向智能医疗的柔性电化学传感器的设计与应用.

马浩轩, 河北科技大学化学与制药工程学院在读研究生, 2022年6月于河北工业大学化工学院生物工程专业获得学士学位, 随后加入河北科技大学化学与制药工程学院陈爱兵教授课题组, 现主要从事柔性电化学传感器的研究.

张莹莹, 教授, 博士生导师. 2007年于北京大学获得博士学位, 随后在美国洛斯阿拉莫斯国家实验室任博士后. 于2011年加入清华大学, 现任化学系长聘教授. 主要研究兴趣是纳米碳、蚕丝及其复合材料的理性设计与控制制备, 旨在研制面向健康与医疗应用的高性能柔性可穿戴器件与智能系统, 已发表160余篇期刊论文, 被引13000余次.

庆祝《化学学报》创刊90周年.

收稿日期: 2023-06-14

  网络出版日期: 2023-08-24

基金资助

国家自然科学基金(21975141); 国家自然科学基金(52125201); 北京市科学技术委员会; 中关村科技园区管理委员会(Z221100002722015)

Flexible Electrochemical Sensors and Their Applications in Noninvasive Medical Detection

  • Huarun Liang ,
  • Haoxuan Ma ,
  • Xinrong Duan ,
  • Jie Yu ,
  • Haomin Wang ,
  • Shuo Li ,
  • Mengjia Zhu ,
  • Aibing Chen ,
  • Hui Zheng ,
  • Yingying Zhang
Expand
  • a Key Laboratory of Organic Optoelectronics and Molecular Engineering of the Ministry of Education, Department of Chemistry, Tsinghua University, Beijing 100084, China
    b School of Chemical and Pharmaceutical Engineering, Hebei University of Science & Technology, Shijiazhuang 050091, China
    c Department of Anesthesiology, National Cancer Center/National Clinical Research Center for Cancer/Cancer Hospital, Chinese Academy of Medical Sciences and Peking Union Medical College, Beijing 100021, China
Dedicated to the 90th anniversary of Acta Chimica Sinica.

Received date: 2023-06-14

  Online published: 2023-08-24

Supported by

National Natural Science Foundation of China(21975141); National Natural Science Foundation of China(52125201); Beijing Municipal Commission of Science and Technology; Administrative Commission of Zhongguancun Science Park(Z221100002722015)

摘要

电化学传感器因其响应速度快、灵敏度高、选择性好和易于定量化而被广泛用于检测物质浓度. 随着柔性电子技术的迅速发展, 电化学传感器已发展为柔性可穿戴形态, 被用于生物液/气流体的原位分析, 从而以便携、无创的方式实现对生理指标和健康状态的连续监测, 在智慧健康与医疗领域展现出巨大潜力. 有鉴于此, 本综述聚焦于面向无创医学检测的柔性电化学传感器的设计与应用, 首先介绍了柔性电化学传感器的基本构成, 然后讨论了各种类型传感器的工作原理, 接着系统性综述了柔性电化学传感器在汗液、间质液、泪液、唾液和呼吸等典型生物流体中重要化学物质检测方面的最新进展. 最后, 总结并讨论了柔性电化学传感器所面临的挑战与机遇, 展望了其在无创健康监测和精准医疗方面的前景.

本文引用格式

梁华润 , 马浩轩 , 段新荣 , 于洁 , 王灏珉 , 李硕 , 朱梦嘉 , 陈爱兵 , 郑晖 , 张莹莹 . 柔性电化学传感器及其在无创医学检测中的应用[J]. 化学学报, 2023 , 81(10) : 1402 -1419 . DOI: 10.6023/A23060289

Abstract

Electrochemical sensors are widely employed for the detection of substance concentrations owing to their rapid response, high sensitivity, remarkable selectivity, and ease of quantification. With the rapid advancements in flexible electronics technology, electrochemical sensors have been transitioned into flexible and wearable formats, facilitating the in-situ analysis of biological liquids or gases. This breakthrough has opened avenues for portable, noninvasive continuous monitoring of physiological parameters and health status, thereby unveiling vast potential in the realm of intelligent healthcare and medical applications. Building upon these remarkable progressions, this paper primarily focuses on the design and applications of flexible electrochemical sensors tailored specifically for noninvasive medical detection. Firstly, the basic components of flexible electrochemical sensors are elucidated. Subsequently, the working principles of various types of sensors are expounded upon. Furthermore, we systematically review the latest advancements in the detection of pivotal chemical substances in typical biofluids such as sweat, interstitial fluid, tears, saliva, and breath, using flexible electrochemical sensors. Finally, the challenges and opportunities of flexible electrochemical sensors for applications in noninvasive health monitoring and precision medicine are discussed and proposed.

参考文献

[1]
Rogers, J. A.; Bao, Z.; Lee, T. W. Acc. Chem. Res. 2019, 52, 521.
[2]
Wang, C.; Xia, K.; Wang, H.; Liang, X.; Yin, Z.; Zhang, Y. Adv. Mater. 2019, 31, 1801072.
[3]
Wang, C.; Xia, K.; Zhang, Y.; Kaplan, D. L. Acc. Chem. Res. 2019, 52, 2916.
[4]
Wang, H.; Li, S.; Lu, H.; Zhu, M.; Liang, H.; Wu, X.; Zhang, Y. Small Methods 2023, 7, 2201340.
[5]
Li, S.; Zhang, Y.; Wang, Y.; Xia, K.; Yin, Z.; Wang, H.; Zhang, M.; Liang, X.; Lu, H.; Zhu, M.; Wang, H.; Shen, X.; Zhang, Y. InfoMat 2019, 2, 184.
[6]
Zhu, M.; Wang, H.; Li, S.; Liang, X.; Zhang, M.; Dai, X.; Zhang, Y. Adv. Healthc. Mater. 2021, 10, 2100646.
[7]
Yang, D. S.; Ghaffari, R.; Rogers, J. A. Science 2023, 379, 760.
[8]
Min, J.; Tu, J.; Xu, C.; Lukas, H.; Shin, S.; Yang, Y.; Solomon, S. A.; Mukasa, D.; Gao, W. Chem. Rev. 2023, 123, 5049.
[9]
Sempionatto, J. R.; Lasalde-Ramirez, J. A.; Mahato, K.; Wang, J.; Gao, W. Nat. Rev. Chem. 2022, 6, 899.
[10]
Gao, W.; Emaminejad, S.; Nyein, H. Y. Y.; Challa, S.; Chen, K.; Peck, A.; Fahad, H. M.; Ota, H.; Shiraki, H.; Kiriya, D.; Lien, D. H.; Brooks, G. A.; Davis, R. W.; Javey, A. Nature 2016, 529, 509.
[11]
Kim, J.; Imani, S.; de Araujo, W. R.; Warchall, J.; Valdes-Ramirez, G.; Paixao, T. R.; Mercier, P. P.; Wang, J. Biosens. Bioelectron. 2015, 74, 1061.
[12]
Bandodkar, A. J.; Jia, W.; Yardimci, C.; Wang, X.; Ramirez, J.; Wang, J. Anal. Chem. 2015, 87, 394.
[13]
Senior, M. Nat. Biotechnol. 2014, 32, 856.
[14]
Nguyen, P. Q.; Soenksen, L. R.; Donghia, N. M.; Angenent-Mari, N. M.; de Puig, H.; Huang, A.; Lee, R.; Slomovic, S.; Galbersanini, T.; Lansberry, G.; Sallum, H. M.; Zhao, E. M.; Niemi, J. B.; Collins, J. J. Nat. Biotechnol. 2021, 39, 1366.
[15]
La Count, T. D.; Jajack, A.; Heikenfeld, J.; Kasting, G. B. J. Pharm. Sci. 2019, 108, 364.
[16]
Sonner, Z.; Wilder, E.; Heikenfeld, J.; Kasting, G.; Beyette, F.; Swaile, D.; Sherman, F.; Joyce, J.; Hagen, J.; Kelley-Loughnane, N.; Naik, R. Biomicrofluidics 2015, 9, 031301.
[17]
Yang, Y.; Gao, W. Chem. Soc. Rev. 2019, 48, 1465.
[18]
Foghandersen, N.; Altura, B. M.; Altura, B. T.; Siggaardandersen, O. Clin. Chem. 1995, 41, 1522.
[19]
Friedel, M.; Thompson, I. A. P.; Kasting, G.; Polsky, R.; Cunningham, D.; Soh, H. T.; Heikenfeld, J. Nat. Biomed. Eng. 2023, 10.1038/s41551-022-00998-9.
[20]
Ates, H. C.; Brunauer, A.; Stetten, F.; Urban, G. A.; Güder, F.; Merko?i, A.; Früh, S. M.; Dincer, C. Adv. Funct. Mater. 2021, 31, 2010388.
[21]
Wen, F.; He, T.; Liu, H.; Chen, H.-Y.; Zhang, T.; Lee, C. Nano Energy 2020, 78, 105155.
[22]
Cengiz, E.; Tamborlane, W. V. Diabetes Technol. Ther. 2009, 11, S11.
[23]
Wang, M.; Yang, Y.; Min, J.; Song, Y.; Tu, J.; Mukasa, D.; Ye, C.; Xu, C.; Heflin, N.; McCune, J. S.; Hsiai, T. K.; Li, Z.; Gao, W. Nat. Biomed. Eng. 2022, 6, 1225.
[24]
Yin, L.; Cao, M. Z.; Kim, K. N.; Lin, M. Y.; Moon, J. M.; Sempionatto, J. R.; Yu, J. L.; Liu, R. X.; Wicker, C.; Trifonov, A.; Zhang, F. Y.; Hu, H. J.; Moreto, J. R.; Go, J.; Xu, S.; Wang, J. Nat. Electron. 2022, 5, 694.
[25]
Koh, A.; Kang, D.; Xue, Y.; Lee, S.; Pielak, R. M.; Kim, J.; Hwang, T.; Min, S.; Banks, A.; Bastien, P.; Manco, M. C.; Wang, L.; Ammann, K. R.; Jang, K.-I.; Won, P.; Han, S.; Ghaffari, R.; Paik, U.; Slepian, M. J.; Balooch, G.; Huang, Y.; Rogers, J. A. Sci. Transl. Med. 2016, 8, 366ra165.
[26]
Mogera, U.; Guo, H.; Namkoong, M.; Rahman, M. S.; Nguyen, T.; Tian, L. Sci. Adv. 2022, 8, eabn1736.
[27]
Ates, H. C.; Nguyen, P. Q.; Gonzalez-Macia, L.; Morales-Narvaez, E.; Guder, F.; Collins, J. J.; Dincer, C. Nat. Rev. Mater. 2022, 7, 887.
[28]
Bariya, M.; Li, L.; Ghattamaneni, R.; Ahn, C. H.; Nyein, H. Y. Y.; Tai, L.-C.; Javey, A. Sci. Adv. 2020, 6, eabb8308.
[29]
Zhao, Y.; Wang, B.; Tan, J.; Yin, H.; Huang, R.; Zhu, J.; Lin, S.; Zhou, Y.; Jelinek, D.; Sun, Z.; Youssef, K.; Voisin, L.; Horrillo, A.; Zhang, K.; Wu, B. M.; Coller, H. A.; Lu, D. C.; Pei, Q.; Emaminejad, S. Science 2022, 378, 1222.
[30]
Wang, L.; Wang, L.; Zhang, Y.; Pan, J.; Li, S.; Sun, X.; Zhang, B.; Peng, H. Adv. Funct. Mater. 2018, 28, 1804456.
[31]
He, X.; Fan, C.; Xu, T.; Zhang, X. Nano Lett. 2021, 21, 8880.
[32]
Wang, R.; Zhai, Q.; An, T.; Gong, S.; Cheng, W. Talanta 2021, 222, 121484.
[33]
Wang, L.; Lu, J.; Li, Q.; Li, L.; He, E.; Jiao, Y.; Ye, T.; Zhang, Y. Adv. Funct. Mater. 2022, 32, 2200922.
[34]
Kim, J.; Sempionatto, J. R.; Imani, S.; Hartel, M. C.; Barfidokht, A.; Tang, G.; Campbell, A. S.; Mercier, P. P.; Wang, J. Adv. Sci. 2018, 5, 1800880.
[35]
Maier, D.; Laubender, E.; Basavanna, A.; Schumann, S.; Guder, F.; Urban, G. A.; Dincer, C. ACS Sens. 2019, 4, 2945.
[36]
Emaminejad, S.; Gao, W.; Wu, E.; Davies, Z. A.; Nyein, H. Y. Y.; Challa, S.; Ryan, S. P.; Fahad, H. M.; Chen, K.; Shahpar, Z.; Talebi, S.; Milla, C.; Javey, A.; Davis, R. W. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2017, 114, 4625.
[37]
Tai, L. C.; Gao, W.; Chao, M.; Bariya, M.; Ngo, Q. P.; Shahpar, Z.; Nyein, H. Y. Y.; Park, H.; Sun, J.; Jung, Y.; Wu, E.; Fahad, H. M.; Lien, D. H.; Ota, H.; Cho, G.; Javey, A. Adv. Mater. 2018, 30, 1707442.
[38]
He, W.; Wang, C.; Wang, H.; Jian, M.; Lu, W.; Liang, X.; Zhang, X.; Yang, F.; Zhang, Y. Sci. Adv. 2019, 5, eaax0649.
[39]
Yang, Y.; Song, Y.; Bo, X.; Min, J.; Pak, O. S.; Zhu, L.; Wang, M.; Tu, J.; Kogan, A.; Zhang, H.; Hsiai, T. K.; Li, Z.; Gao, W. Nat. Biotechnol. 2020, 38, 217.
[40]
Torrente-Rodriguez, R. M.; Tu, J.; Yang, Y.; Min, J.; Wang, M.; Song, Y.; Yu, Y.; Xu, C.; Ye, C.; IsHak, W. W.; Gao, W. Matter 2020, 2, 921.
[41]
Shirzaei Sani, E.; Xu, C.; Wang, C.; Song, Y.; Min, J.; Tu, J.; Solomon, S. A.; Li, J.; Banks, J. L.; Armstrong, D. G.; Gao, W. Sci. Adv. 2023, 9, eadf7388.
[42]
Koh, A.; Kang, D.; Xue, Y.; Lee, S.; Pielak, R. M.; Kim, J.; Hwang, T.; Min, S.; Banks, A.; Bastien, P.; Manco, M. C.; Wang, L.; Ammann, K. R.; Jang, K. I.; Won, P.; Han, S.; Ghaffari, R.; Paik, U.; Slepian, M. J.; Balooch, G.; Huang, Y.; Rogers, J. A. Sci. Transl. Med. 2016, 8, 366ra165.
[43]
Bandodkar, A. J.; Gutruf, P.; Choi, J.; Lee, K.; Sekine, Y.; Reeder, J. T.; Jeang, W. J.; Aranyosi, A. J.; Lee, S. P.; Model, J. B.; Ghaffari, R.; Su, C.-J.; Leshock, J. P.; Ray, T.; Verrillo, A.; Thomas, K.; Krishnamurthi, V.; Han, S.; Kim, J.; Krishnan, S.; Hang, T.; Rogers, J. A. Sci. Adv. 2019, 5, eaav3294.
[44]
Fan, W. T.; Huang, W. H.; Liu, Y. L. Chin. J. Chem. 2022, 41, 443.
[45]
Wang, B.; Zhao, C.; Wang, Z.; Yang, K.-A.; Cheng, X.; Liu, W.; Yu, W.; Lin, S.; Zhao, Y.; Cheung, K. M.; Lin, H.; Hojaiji, H.; Weiss, P. S.; Stojanovi?, M. N.; Tomiyama, A. J.; Andrews, A. M.; Emaminejad, S. Sci. Adv. 2022, 8, eabk0967.
[46]
Zhang, Y.; Lu, H.; Liang, X.; Zhang, M.; Liang, H.; Zhang, Y. Acta Phys.-Chim. Sin. 2022, 38, 2103034 (in Chinese).
[46]
(张勇, 陆浩杰, 梁晓平, 张明超, 梁华润, 张莹莹, 物理化学学报, 2022, 38, 2103034.)
[47]
Shi, Y.; Zhang, Z.; Huang, Q.; Lin, Y.; Zheng, Z. J. Semicond. 2023, 44, 021601.
[48]
Jia, W.; Bandodkar, A. J.; Valdes-Ramirez, G.; Windmiller, J. R.; Yang, Z.; Ramirez, J.; Chan, G.; Wang, J. Anal. Chem. 2013, 85, 6553.
[49]
Kim, J.; Jeerapan, I.; Imani, S.; Cho, T. N.; Bandodkar, A.; Cinti, S.; Mercier, P. P.; Wang, J. ACS Sens. 2016, 1, 1011.
[50]
Kim, J.; Kim, M.; Lee, M. S.; Kim, K.; Ji, S.; Kim, Y. T.; Park, J.; Na, K.; Bae, K. H.; Kyun Kim, H.; Bien, F.; Young Lee, C.; Park, J. U. Nat. Commun. 2017, 8, 14997.
[51]
Kim, S. K.; Lee, G. H.; Jeon, C.; Han, H. H.; Kim, S. J.; Mok, J. W.; Joo, C. K.; Shin, S.; Sim, J. Y.; Myung, D.; Bao, Z.; Hahn, S. K. Adv. Mater. 2022, 34, 2110536.
[52]
Arakawa, T.; Tomoto, K.; Nitta, H.; Toma, K.; Takeuchi, S.; Sekita, T.; Minakuchi, S.; Mitsubayashi, K. Anal. Chem. 2020, 92, 12201.
[53]
Guder, F.; Ainla, A.; Redston, J.; Mosadegh, B.; Glavan, A.; Martin, T. J.; Whitesides, G. M. Angew. Chem. Int. Ed. 2016, 55, 5727.
[54]
Tehrani, F.; Teymourian, H.; Wuerstle, B.; Kavner, J.; Patel, R.; Furmidge, A.; Aghavali, R.; Hosseini-Toudeshki, H.; Brown, C.; Zhang, F.; Mahato, K.; Li, Z.; Barfidokht, A.; Yin, L.; Warren, P.; Huang, N.; Patel, Z.; Mercier, P. P.; Wang, J. Nat. Biomed. Eng. 2022, 6, 1214.
[55]
Huang, X.; Zheng, S.; Liang, B.; He, M.; Wu, F.; Yang, J.; Chen, H. J.; Xie, X. Microsyst. Nanoeng. 2023, 9, 25.
[56]
Lin, S.; Cheng, X.; Zhu, J.; Wang, B.; Jelinek, D.; Zhao, Y.; Wu, T.-Y.; Horrillo, A.; Tan, J.; Yeung, J.; Yan, W.; Forman, S.; Coller, H. A.; Milla, C.; Emaminejad, S. Sci. Adv. 2022, 8, eabq4539.
[57]
Hirsch, I. B.; Wright, E. E., Jr. Clin. Diabetes 2019, 37, 150.
[58]
Bailey, T.; Bode, B. W.; Christiansen, M. P.; Klaff, L. J.; Alva, S. Diabetes Technol. Ther. 2015, 17, 787.
[59]
Garg, S. K.; Liljenquist, D.; Bode, B.; Christiansen, M. P.; Bailey, T. S.; Brazg, R. L.; Denham, D. S.; Chang, A. R.; Akturk, H. K.; Dehennis, A.; Tweden, K. S.; Kaufman, F. R. Diabetes Technol. Ther. 2022, 24, 84.
[60]
Kanick, S. C.; Schneider, P. A.; Klitzman, B.; Wisniewski, N. A.; Rebrin, K. Microvasc. Res. 2019, 124, 6.
[61]
Joseph, J. I. J. Diabetes Sci. Technol. 2021, 15, 167.
[62]
Sempionatto, J. R.; Brazaca, L. C.; Garcia-Carmona, L.; Bolat, G.; Campbell, A. S.; Martin, A.; Tang, G.; Shah, R.; Mishra, R. K.; Kim, J.; Zucolotto, V.; Escarpa, A.; Wang, J. Biosens. Bioelectron. 2019, 137, 161.
[63]
Najjar, D.; Rainbow, J.; Sharma Timilsina, S.; Jolly, P.; de Puig, H.; Yafia, M.; Durr, N.; Sallum, H.; Alter, G.; Li, J. Z.; Yu, X. G.; Walt, D. R.; Paradiso, J. A.; Estrela, P.; Collins, J. J.; Ingber, D. E. Nat. Biomed. Eng. 2022, 6, 968.
[64]
Zech, M.; Benesch, M.; Hepp, J.; Polifka, S.; Glaser, B. Isotopes Environ. Health Stud. 2019, 55, 394.
[65]
Hojaiji, H.; Zhao, Y.; Gong, M. C.; Mallajosyula, M.; Tan, J.; Lin, H.; Hojaiji, A. M.; Lin, S.; Milla, C.; Madni, A. M.; Emaminejad, S. Lab Chip 2020, 20, 4582.
[66]
Chen, Y.; Lu, S.; Zhang, S.; Li, Y.; Qu, Z.; Chen, Y.; Lu, B.; Wang, X.; Feng, X. Sci. Adv. 2017, 3, e1701629.
[67]
De la Paz, E.; Barfidokht, A.; Rios, S.; Brown, C.; Chao, E.; Wang, J. Anal. Chem. 2021, 93, 12767.
[68]
Liu, H.; Qing, H.; Li, Z.; Han, Y. L.; Lin, M.; Yang, H.; Li, A.; Lu, T. J.; Li, F.; Xu, F. Mater. Sci. Eng. R-Rep. 2017, 112, 1.
[69]
Huang, X.; Liu, Y.; Chen, K.; Shin, W.-J.; Lu, C.-J.; Kong, G.-W.; Patnaik, D.; Lee, S.-H.; Cortes, J. F.; Rogers, J. A. Small 2014, 10, 3083.
[70]
Tang, W.; Yin, L.; Sempionatto, J. R.; Moon, J. M.; Teymourian, H.; Wang, J. Adv. Mater. 2021, 33, e2008465.
[71]
Lin, P. H.; Sheu, S. C.; Chen, C. W.; Huang, S. C.; Li, B. R. Talanta 2022, 241, 123187.
[72]
Flynn, C. D.; Chang, D.; Mahmud, A.; Yousefi, H.; Das, J.; Riordan, K. T.; Sargent, E. H.; Kelley, S. O. Nat. Rev. Bioeng. 2023, 1, 560.
[73]
Parrilla, M.; Cuartero, M.; Crespo, G. A. Trends Anal. Chem. 2019, 110, 303.
[74]
Li, S.; Zhang, Y.; Liang, X.; Wang, H.; Lu, H.; Zhu, M.; Wang, H.; Zhang, M.; Qiu, X.; Song, Y.; Zhang, Y. Nat. Commun. 2022, 13, 5416.
[75]
Sempionatto, J. R.; Lin, M.; Yin, L.; De la Paz, E.; Pei, K.; Sonsa-Ard, T.; de Loyola Silva, A. N.; Khorshed, A. A.; Zhang, F.; Tostado, N.; Xu, S.; Wang, J. Nat. Biomed. Eng. 2021, 5, 737.
[76]
Yu, Y.; Nassar, J.; Xu, C.; Min, J.; Yang, Y.; Dai, A.; Doshi, R.; Huang, A.; Song, Y.; Gehlhar, R.; Ames, A. D.; Gao, W. Sci. Robot. 2020, 5, eaaz7946.
[77]
Chen, X.; Wan, H.; Guo, R.; Wang, X.; Wang, Y.; Jiao, C.; Sun, K.; Hu, L. Microsyst. Nanoeng. 2022, 8, 48.
[78]
Wu, J.; Liu, H.; Chen, W.; Ma, B.; Ju, H. Nat. Rev. Bioeng. 2023, 10.1038/s44222-023-00032-w.
[79]
Yin, L.; Scharf, J.; Ma, J.; Doux, J.-M.; Redquest, C.; Le, V. L.; Yin, Y.; Ortega, J.; Wei, X.; Wang, J.; Meng, Y. S. Joule 2021, 5, 228.
[80]
He, J.; Lu, C.; Jiang, H.; Han, F.; Shi, X.; Wu, J.; Wang, L.; Chen, T.; Wang, J.; Zhang, Y.; Yang, H.; Zhang, G.; Sun, X.; Wang, B.; Chen, P.; Wang, Y.; Xia, Y.; Peng, H. Nature 2021, 597, 57.
[81]
Manjakkal, L.; Pullanchiyodan, A.; Yogeswaran, N.; Hosseini, E. S.; Dahiya, R. Adv. Mater. 2020, 32, e1907254.
[82]
Lima, N.; Baptista, A. C.; Faustino, B. M. M.; Taborda, S.; Marques, A.; Ferreira, I. Sci. Rep. 2020, 10, 7703.
[83]
Kim, C. S.; Yang, H. M.; Lee, J.; Lee, G. S.; Choi, H.; Kim, Y. J.; Lim, S. H.; Cho, S. H.; Cho, B. J. ACS Energy Lett. 2018, 3, 501.
[84]
Wang, Y.; Zhu, W.; Deng, Y.; Fu, B.; Zhu, P.; Yu, Y.; Li, J.; Guo, J. Nano Energy 2020, 73, 104773.
[85]
Zhang, Z.; Chen, Y.; Guo, J. Physica E Low Dimens. Syst. Nanostruct. 2019, 105, 212.
[86]
Jeong, C. K.; Baek, C.; Kingon, A. I.; Park, K. I.; Kim, S. H. Small 2018, 14, e1704022.
[87]
Wang, H.; Han, M.; Song, Y.; Zhang, H. Nano Energy 2021, 81, 105627.
[88]
Wang, H.; Xiang, Z.; Zhao, P.; Wan, J.; Miao, L.; Guo, H.; Xu, C.; Zhao, W.; Han, M.; Zhang, H. ACS Nano 2022, 16, 14679.
[89]
Song, Y.; Min, J.; Yu, Y.; Wang, H.; Yang, Y.; Zhang, H.; Gao, W. Sci. Adv. 2020, 6, eaay9842.
[90]
Zhou, Y.; Zhao, X.; Xu, J.; Fang, Y.; Chen, G.; Song, Y.; Li, S.; Chen, J. Nat. Mater. 2021, 20, 1670.
[91]
Li, C.; Cong, S.; Tian, Z.; Song, Y.; Yu, L.; Lu, C.; Shao, Y.; Li, J.; Zou, G.; Rümmeli, M. H.; Dou, S.; Sun, J.; Liu, Z. Nano Energy 2019, 60, 247.
[92]
Park, S.; Heo, S. W.; Lee, W.; Inoue, D.; Jiang, Z.; Yu, K.; Jinno, H.; Hashizume, D.; Sekino, M.; Yokota, T.; Fukuda, K.; Tajima, K.; Someya, T. Nature 2018, 561, 516.
[93]
Jia, W.; Valdes-Ramirez, G.; Bandodkar, A. J.; Windmiller, J. R.; Wang, J. Angew. Chem. Int. Ed. 2013, 52, 7233.
[94]
Bandodkar, A. J.; You, J.-M.; Kim, N.-H.; Gu, Y.; Kumar, R.; Mohan, A. M. V.; Kurniawan, J.; Imani, S.; Nakagawa, T.; Parish, B.; Parthasarathy, M.; Mercier, P. P.; Xu, S.; Wang, J. Energy Environ. Sci. 2017, 10, 1581.
[95]
Mohammadifar, M.; Tahernia, M.; Yang, J. H.; Koh, A.; Choi, S. Nano Energy 2020, 75, 104994.
[96]
Sun, M.; Gu, Y.; Pei, X.; Wang, J.; Liu, J.; Ma, C.; Bai, J.; Zhou, M. Nano Energy 2021, 86, 106061.
[97]
Bariya, M.; Nyein, H. Y. Y.; Javey, A. Nat. Electron. 2018, 1, 160.
[98]
Fan, F.; Tian, Z.; Wang, Z. L. Nano Energy 2012, 1, 328.
[99]
Yin, L.; Kim, K. N.; Lv, J.; Tehrani, F.; Lin, M.; Lin, Z.; Moon, J. M.; Ma, J.; Yu, J.; Xu, S.; Wang, J. Nat. Commun. 2021, 12, 1542.
[100]
Liu, T.-L.; Dong, Y.; Chen, S.; Zhou, J.; Ma, Z.; Li, J. Sci. Adv. 2022, 8, eabo7049.
[101]
Pei, X.; Sun, M.; Wang, J.; Bai, J.; Bo, X.; Zhou, M. Small 2022, 18, e2205061.
[102]
Gao, W.; Nyein, H. Y. Y.; Shahpar, Z.; Fahad, H. M.; Chen, K.; Emaminejad, S.; Gao, Y.; Tai, L.-C.; Ota, H.; Wu, E.; Bullock, J.; Zeng, Y.; Lien, D.-H.; Javey, A. ACS Sens. 2016, 1, 866.
[103]
Schwerdt, H. N.; Zhang, E.; Kim, M. J.; Yoshida, T.; Stanwicks, L.; Amemori, S.; Dagdeviren, H. E.; Langer, R.; Cima, M. J.; Graybiel, A. M. Commun. Biol. 2018, 1, 144.
[104]
Lu, W.; Jian, M.; Wang, Q.; Xia, K.; Zhang, M.; Wang, H.; He, W.; Lu, H.; Zhang, Y. Nanoscale 2019, 11, 11856.
[105]
Kang, S. J.; Pak, J. J. ChemElectroChem 2022, 9, e202200328.
[106]
Lu, X. Y.; Liu, J. G.; Zhu, Y. Y. Chin. J. Inorg. Chem. 2020, 36, 1675 (in Chinese).
[106]
(吕雪义, 刘俊果, 朱艳艳, 无机化学学报, 2020, 36, 1675.)
[107]
Zaitouna, A. J.; Lai, R. Y. Anal. Chim. Acta 2014, 828, 85.
[108]
Khumngern, S.; Jeerapan, I. Anal. Bioanal. Chem. 2023, 10.1007/s00216-023-04577-y.
[109]
Nameghi, M. A.; Danesh, N. M.; Ramezani, M.; Alibolandi, M.; Abnous, K.; Taghdisi, S. M. Anal. Chim. Acta 2019, 1065, 107.
[110]
Lee, J. O.; So, H. M.; Jeon, E. K.; Chang, H.; Won, K.; Kim, Y. H. Anal. Bioanal. Chem. 2008, 390, 1023.
[111]
Xu, W.; Yuan, F.; Li, C.; Huang, W.; Wu, X.; Yin, Z.; Yang, W. J. Sep. Sci. 2016, 39, 4851.
[112]
Prasad, B. B.; Tiwari, K.; Singh, M.; Sharma, P. S.; Patel, A. K.; Srivastava, S. J. Sep. Sci. 2009, 32, 1096.
[113]
Wang, Z.; Bai, H.; Yu, W.; Gao, Z.; Chen, W.; Yang, Z.; Zhu, C.; Huang, Y.; Lv, F.; Wang, S. Sci. Adv. 2022, 8, eabo1458.
[114]
Tu, J.; Min, J.; Song, Y.; Xu, C.; Li, J.; Moore, J.; Hanson, J.; Hu, E.; Parimon, T.; Wang, T. Y.; Davoodi, E.; Chou, T. F.; Chen, P.; Hsu, J. J.; Rossiter, H. B.; Gao, W. Nat. Biomed. Eng. 2023, 10.1038/s41551-023-01059-5.
[115]
Zhu, Z. Y.; Liang, A. X.; Haotian, R. L.; Tang, S. S.; Liu, M.; Xie, B. T.; Luo, A. Q. Acta Chim. Sinica 2023, 81, 253 (in Chinese).
[115]
(朱子煜, 梁阿新, 浩天瑞霖, 唐珊珊, 刘淼, 解炳腾, 罗爱芹, 化学学报, 2023, 81, 253.)
[116]
He, L.; Huang, R. R.; Xiao, P. F.; Liu, Y.; Jin, L.; Liu, H. N.; Li, S.; Deng, Y.; Chen, Z.; Li, Z. Y.; He, N. Y. Chin. Chem. Lett. 2021, 32, 1593.
[117]
He, L.; Guo, Y.; Li, Y.; Zhu, J.; Ren, J.; Wang, E. J. Anal. Chem. 2022, 77, 1481.
[118]
He, H.; Zhou, L. L.; Liu, Z. Acta Chim. Sinica 2021, 79, 45 (in Chinese).
[118]
(贺晖, 周玲俐, 刘震, 化学学报, 2021, 79, 45.)
[119]
Oseev, A.; Schmidt, M. P.; Hirsch, S.; Brose, A.; Schmidt, B. Sens. Actuators B Chem. 2017, 239, 1213.
[120]
Akgonullu, S.; Kilic, S.; Esen, C.; Denizli, A. Polymers (Basel) 2023, 15, 629.
[121]
Li, L.; Chen, L.; Chen, Z. Anal. Biochem. 2022, 647, 114684.
[122]
Zhang, T.; Du, X.; Zhang, Z. Front. Bioeng. Biotechnol. 2022, 10, 993015.
[123]
Kim, H. U.; Kim, H. Y.; Seok, H.; Kanade, V.; Yoo, H.; Park, K. Y.; Lee, J. H.; Lee, M. H.; Kim, T. Anal. Chem. 2020, 92, 6327.
[124]
Yeung, K. K.; Li, J.; Huang, T.; Hosseini, II; Al Mahdi, R.; Alam, M. M.; Sun, H.; Mahshid, S.; Yang, J.; Ye, T. T.; Gao, Z. Nano Lett. 2022, 22, 6647.
[125]
Sieg, A.; Jeanneret, F.; Fathi, M.; Hochstrasser, D.; Rudaz, S.; Veuthey, J. L.; Guy, R. H.; Delgado-Charro, M. B. Eur. J. Pharm. Biopharm. 2009, 72, 226.
[126]
Bandodkar, A. J.; Wang, J. Trends Biotechnol. 2014, 32, 363.
[127]
Heikenfeld, J.; Jajack, A.; Feldman, B.; Granger, S. W.; Gaitonde, S.; Begtrup, G.; Katchman, B. A. Nat. Biotechnol. 2019, 37, 407.
[128]
Kim, J.; Campbell, A. S.; Wang, J. Talanta 2018, 177, 163.
[129]
Cwiklik, L. Biochim. Biophys. Acta 2016, 1858, 2421.
[130]
Pieczynski, J.; Szulc, U.; Harazna, J.; Szulc, A.; Kiewisz, J. Eur. J. Ophthalmol. 2021, 31, 2245.
[131]
Badugu, R.; Jeng, B. H.; Reece, E. A.; Lakowicz, J. R. Anal. Biochem. 2018, 542, 84.
[132]
Kim, E. H.; Lee, E. S.; Lee, D. Y.; Kim, Y. P. Sensors (Basel) 2017, 17, 2840.
[133]
Singh, S.; Hammer, C. M.; Paulsen, F. Ocul. Surf. 2023, 27, 41.
[134]
Saglik, A.; Koyuncu, I.; Soydan, A.; Saglik, F.; Gonel, A. Eye Contact Lens 2020, 46, S122.
[135]
Phillips, T. E.; Sharp, J.; Rodgers, K.; Liu, H. Invest. Ophthalmol. Vis. Sci. 2010, 51, 1533.
[136]
Sonobe, H.; Ogawa, Y.; Yamada, K.; Shimizu, E.; Uchino, Y.; Kamoi, M.; Saijo, Y.; Yamane, M.; Citterio, D.; Suzuki, K.; Tsubota, K. Ocul. Surf. 2019, 17, 160.
[137]
Aihara, M.; Kubota, N.; Minami, T.; Shirakawa, R.; Sakurai, Y.; Hayashi, T.; Iwamoto, M.; Takamoto, I.; Kubota, T.; Suzuki, R.; Usami, S.; Jinnouchi, H.; Aihara, M.; Yamauchi, T.; Sakata, T.; Kadowaki, T. J. Diabetes Investig. 2021, 12, 266.
[138]
Ravishankar, P.; Daily, A. Appl. Sci. 2022, 12, 2884.
[139]
Adeniyi, O.; Nwahara, N.; Mwanza, D.; Nyokong, T.; Mashazi, P. Sens. Actuators B Chem. 2021, 348, 130723.
[140]
Mannoor, M. S.; Tao, H.; Clayton, J. D.; Sengupta, A.; Kaplan, D. L.; Naik, R. R.; Verma, N.; Omenetto, F. G.; McAlpine, M. C. Nat. Commun. 2012, 3, 763.
[141]
Wu, G.; Du, H.; Cha, Y. L.; Lee, D.; Kim, W.; Feyzbar-Khalkhali-Nejad, F.; Oh, T.-S.; Zhang, X.; Kim, D.-J. Sens. Actuators B Chem. 2023, 375, 132858.
[142]
Svensson, S.; Olin, A. C.; Larstad, M.; Ljungkvist, G.; Toren, K. J. Chromatogr. B Analyt. Technol. Biomed. Life Sci. 2004, 809, 199.
[143]
Zhou, M.; Liu, Y.; Duan, Y. Clin. Chim. Acta 2012, 413, 1770.
[144]
Bariya, M.; Shahpar, Z.; Park, H.; Sun, J.; Jung, Y.; Gao, W.; Nyein, H. Y. Y.; Liaw, T. S.; Tai, L. C.; Ngo, Q. P.; Chao, M.; Zhao, Y.; Hettick, M.; Cho, G.; Javey, A. ACS Nano 2018, 12, 6978.
[145]
Yu, Y.; Li, J.; Solomon, S. A.; Min, J.; Tu, J.; Guo, W.; Xu, C.; Song, Y.; Gao, W. Sci. Robot. 2022, 7, eabn0495.
[146]
Sim, K.; Chen, S.; Li, Z.; Rao, Z.; Liu, J.; Lu, Y.; Jang, S.; Ershad, F.; Chen, J.; Xiao, J.; Yu, C. Nat. Electron. 2019, 2, 471.
[147]
Valentine, A. D.; Busbee, T. A.; Boley, J. W.; Raney, J. R.; Chortos, A.; Kotikian, A.; Berrigan, J. D.; Durstock, M. F.; Lewis, J. A. Adv. Mater. 2017, 29, 1703817.
[148]
Miyamoto, A.; Lee, S.; Cooray, N. F.; Lee, S.; Mori, M.; Matsuhisa, N.; Jin, H.; Yoda, L.; Yokota, T.; Itoh, A.; Sekino, M.; Kawasaki, H.; Ebihara, T.; Amagai, M.; Someya, T. Nat. Nanotechnol. 2017, 12, 907.
[149]
Lee, H.; Choi, T. K.; Lee, Y. B.; Cho, H. R.; Ghaffari, R.; Wang, L.; Choi, H. J.; Chung, T. D.; Lu, N.; Hyeon, T.; Choi, S. H.; Kim, D. H. Nat. Nanotechnol. 2016, 11, 566.
[150]
Sakharov, D. A.; Shkurnikov, M. U.; Vagin, M. Y.; Yashina, E. I.; Karyakin, A. A.; Tonevitsky, A. G. Bull. Exp. Biol. Med. 2010, 150, 83.
文章导航

/