综述与进展

手性双金属催化剂及其在不对称催化反应中的应用

  • 李昆 ,
  • 杨国强 ,
  • 刘媛媛 ,
  • 张万斌
展开
  • 上海交通大学化学化工学院 上海 200240

收稿日期: 2013-01-14

  修回日期: 2013-02-14

  网络出版日期: 2013-02-22

基金资助

国家自然科学基金(Nos. 20972095, 21172143, 21232004)和上海市科学技术委员会(No. 09JC1407800)资助项目.

Chiral Polymetallic Catalysts and Their Applications in Asymmetric Catalysis

  • Li Kun ,
  • Yang Guoqiang ,
  • Liu Yuanyuan ,
  • Zhang Wanbin
Expand
  • School of Chemistry and Chemical Engineering, Shanghai Jiaotong University, Shanghai 200240

Received date: 2013-01-14

  Revised date: 2013-02-14

  Online published: 2013-02-22

Supported by

Project supported by the National Natural Science Foundation of China (Nos. 20972095, 21172143 and 21232004) and the Science and Technology Commission of Shanghai Municipality (No. 09JC1407800).

摘要

多金属催化过程是生命体实现新陈代谢的主要方式之一, 在自然界广泛存在. 多金属催化剂相比于单金属催化剂, 具有更加高的反应活性和对映选择性, 近年来其设计与应用已经成为有机化学的研究热点之一. 综述了近年来不同种类的具有代表性的双金属催化剂的研究进展, 包括双杂金属和双核同金属, 介绍了双金属催化剂的反应类型、反应机理以及发展现状, 提出了今后的研究重点与发展趋势.

本文引用格式

李昆 , 杨国强 , 刘媛媛 , 张万斌 . 手性双金属催化剂及其在不对称催化反应中的应用[J]. 有机化学, 2013 , 33(04) : 749 -759 . DOI: 10.6023/cjoc201301032

Abstract

Polymetallic catalytic process is the main metabolic way of life, which is widely observed in nature. Compared to the mono-metal catalysts, the designs and applications of polymetallic catalysts with high reactivity and enantioselectivity have been a hot research topic in organic chemistry recently. This review covers the recent research process on representative types of bimetallic catalysts, including hetero-bimetallic catalysts and dinuclear homometal catalysts, their reaction mechanisms and developments. Moreover, potentially development of this area is also discussed.

参考文献

[1] Beuken, E. K.; Feringa, B. L. Tetrahedron 1998, 54, 12985.

[2] (a) Shibasaki, M.; Yoshikawa, N. Chem. Rev. 2002, 102, 2187.
(b) Sasai, H.; Tokunaga, T.; Watanabe, S.; Suzuki, T.; Itoh, N.; Shibasaki, M. J. Org. Chem. 1995, 60, 7388.
(c) Funabashi, K.; Saida, Y.; Kanai, M.; Arai, T.; Sasai, H.; Shibasaki, M. Tetrahedron Lett. 1998, 39, 7557.
(d) Yamada, Y. M. A.; Yoshikawa, N.; Sasai, H.; Shibasaki, M. Angew. Chem., Int. Ed. 1997, 36, 1871.
(e) Nemoto, T.; Ohshima, T.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 9474.
(f) Sasai, H.; Arai, S.; Tahara, Y.; Shibasaki, M. J. Org. Chem. 1995, 60, 6656.
(g) Arai, T.; Bougauchi, M.; Sasai, H.; Shibasaki, M. J. Org. Chem. 1996, 61, 2926.

[3] (a) Handa, S.; Gnanadesikan, V.; Matsunaga, S.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2007, 129, 4900.
(b) Chen, Z.; Morimoto, H.; Matsunaga, S.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 2170.
(c) Hanada, S.; Nagawa, K.; Sohtome, Y.; Matsunage, S.; Shibasaki, M. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 3230.

[4] Yabu, K.; Masumoto, S.; Yamasaki, S.; Hamashima, Y.; Kanai, M.; Du, W.; Curran, D. P.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 9908.

[5] Feringa, B. L.; Naasz, R.; Imbos, R.; Arnold, L. A. In Mordern Organocopper Chemistry, Ed.: Krause, N., Wiley-VCH, Weinheim, 2002, p. 224.

[6] Feringa, B. L.; Teichert, J. F. Angew. Chem., Int. Ed. 2010, 49, 2486.

[7] Feringa, B. L.; Pineschi, M.; Arnold, L. A.; Imbos, R.; de Vries, A. H. M. Angew. Chem., Int. Ed. 1997, 36, 2620.

[8] (a) De Vries, A. H. M.; Meetsma, A.; Feringa, B. L. Angew. Chem., Int. Ed. 1996, 35, 2374.
(b) Arnold, L. A.; Imbos, R.; Mandoli, A.; de Vries, A. H. M.; Naasz, R.; Feringa, B. L. Tetrahedron 2000, 56, 2865.

[9] (a) Feringa, B. L.; Pineschi, M.; Arnold, L. A.; Imbos, R.; de Vries, A. H. M. Angew. Chem., Int. Ed. 1997, 36, 2620.
(b) Feringa, B. L. Acc. Chem. Res. 2000, 33, 346.

[10] (a) Degrado, S. J.; Mizutani, H.; Hoveyda, A. H. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 755.
(b) Mizutani, H.; Degrado, S. J.; Hoveyda, A. H. J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 779.
(c) Hu, A.-G.; Fu, Y.; Xie, J.-H.; Zhou, H.; Wang, L.-X.; Zhou, Q.-L. Angew. Chem., Int. Ed. 2002, 41, 2348.
(c) Alexakis, A.; Polet, D.; Benhaim, C.; Rosset, S. Tetrahedron: Asymmetry 2004, 15, 2199.
(d) Zhang, H.; Fang, F.; Xie, F.; Yang, G.; Zhang, W. Tetrahedron Lett. 2010, 51, 3119.
(e) Yang, B.; Xie, F.; Yu, H.; Shen, K.; Ma, Z.; Zhang, W. Tetrahedron 2011, 67, 6197.
(f) Yu, H.; Xie, F.; Ma, Z.; Liu, Y.; Zhang, W. Adv. Synth. Catal. 2012, 68, 1941.
(g) Shi, M.; Wang, C.; Zhang, W. Chem. Eur. J. 2004, 10, 5507.
(h) Zhang, W.; Shi, M. Synlett 2007, 19.

[11] Stangeland, E. L.; Sammakia, T. Tetrahedron 1997, 53, 16503.

[12] Martin, D.; Kehrli, S.; d'Augustin, M.; Clavier, H.; Mauduit, M.; Alexakis, A. J. Am. Chem. Soc. 2006, 128, 8416.

[13] Zhang, L.; Yang, G.; Shen, C.; Arghib, S.; Zhang, W. Tetrahedron Lett. 2011, 52, 2375.

[14] (a) Trost, B. M.; Ito, H. J. Am. Chem. Soc. 2000, 122, 12003.
(b) Trost, B. M.; Ito, H.; Silcoff, E. R. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 3367.
(c) Trost, B. M.; Mino, T. J. Am. Chem. Soc. 2003, 125, 2410.
(d) Trost, B. M.; Jaratjaroonphong, J.; Reutrakul, V. J. Am. Chem. Soc. 2006, 128, 2778.
(e) Trost, B. M.; M黮ler, C. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 2438.
(f) Trost, B. M.; Hitce, J. J. Am. Chem. Soc. 2009, 131, 4572.

[15] (a) Annis, D. A.; Jacobsen, E. N. J. Am. Chem. Soc. 1999, 121, 4147.
(b) Ready, J. M.; Jacobsen, E. N. Angew. Chem., Int. Ed. 2002, 41, 1374.
(c) Mazet, C.; Jacobsen, E. N. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 1762.

[16] (a) Grachan, M. L.; Tudge, M. T.; Jacobsen, E. N. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 1469.
(b) Ruck, R. T.; Jacobsen, E. N. Angew. Chem., Int. Ed. 2003, 42, 4771.

[17] Park, H; Lang, K.; Abboud, K. A.; Hong, S. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 16484.

[18] (a) Hanawa, H.; Hashimoto, T.; Maruoka, K. J. Am. Chem. Soc. 2003, 125, 1708.
(b) Hanawa, H.; Uraguchi, D.; Konishi, S.; Hashimoto, T.; Maruoka, K. Chem. Eur. J. 2003, 9, 4405.
(c) Kano, T.; Hashimoto, T.; Maruoka, K. J. Am. Chem. Soc. 2005, 127, 11926.
(d) Kano, T.; Hashimoto, T.; Maruoka, K. J. Am. Chem. Soc. 2006, 128, 2174.

[19] (a) Belokon, Y. N.; Caveda-Cepas, S.; Green, B.; Ikonnikov, N. S.; Khrustalev, V. N.; Larichev, V. S.; Moscalenko, M. A.; North, M. J. Am. Chem. Soc. 1999, 121, 3968.
(b) Belokon, Y. N.; Caveda-Cepas, S.; Green, B.; Ikonnikov, N. S.; Khrustalev, V. N.; Larichev, V. S.; Moscalenko, M. A.; North, M. Tetrahedron 2007, 63, 5287.
(c) Zhang, Z.; Wang, Z.; Zhang, R.; Ding, K. Angew. Chem., Int. Ed. 2010, 49, 6746.

[20] Kobayashi, S.; Arai, K.; Shimizu, H.; Ihori, Y.; Ishitani, H.; Yamashita, Y. Angew. Chem., Int. Ed. 2005, 44, 761.

[21] Hua, G.; Liu, D.; Xie, F.; Zhang, W. Tetrahedron Lett. 2007, 48, 385.

[22] Imai, Y.; Matsuo, S.; Zhang, W.; Nakatsuji, Y.; Ikeda, I. Synlett 2000, 239.

[23] Milburn, R. R.; Hussain, S. M. S.; Prien, O.; Ahmed, Z.; Snieckus, V. Org. Lett. 2007, 9, 4403.

[24] Gao, J.; Reibenspies, J. H.; Martell, A. E. Angew. Chem., Int. Ed. 2003, 42, 6008.

[25] (a) Luo, Z.; Liu, Q.; Gong, L.; Cui, X.; Mi, A.; Jiang, Y. Chem. Commun. 2002, 914.
(b) Luo, Z.; Liu, Q.; Gong, L.; Cui, X.; Mi, A.; Jiang, Y. Angew. Chem., Int. Ed. 2002, 41, 4532.
(c) Somei, H.; Asano, Y.; Yoshida, T.; Takizawa, S.; Yamataka, H.; Sasai, H. Tetrahedron Lett. 2004, 45, 1841.

[26] (a) Jautze, S.; Peters, R. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 9284.
(b) Weber, M.; Jautze, S.; Frey, W.; Peters, R. J. Am. Chem. Soc. 2010, 132, 12222. For selected cooperative bimetal-catalyzed or mediated reactions: (a) Xi, Z.; Song, Q. J. Org. Chem. 2000, 65, 9157.
(b) Song, Q.; Chen, J.; Jin, X.; Xi, Z. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 10419.
(c) Chen, J.; Song, Q.; Wang, C.; Xi, Z. Angew. Chem., Int. Ed. 2001, 40, 1913.
(d) Chen, J.; Song, Q.; Wang, C.; Xi, Z. J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 6238.
(e) Tsukada, N.; Mitsuboshi, T.; Setoguchi, H.; Inoue, Y. J. Am. Chem. Soc. 2003, 125, 12102.
(f) Gao, J.; Reibenspies, J. H.; Martell, A. E. Angew. Chem., Int. Ed. 2003, 42, 6008.
(g) Anderson, D. J.; McDonald, R.; Cowie, M. Angew. Chem., Int. Ed. 2007, 41, 3741.
(h) Park, J.; Lang, K.; Abboud, K. A.; Hong, S. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 16484.
(i) Wu, B.; Gallucci, J. C.; Parquette, J. R.; Rajanbabu, T. V. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 1126.
(j) Zhou, Y.; Xi, Z.; Chen, W. Organometallics 2008, 27, 5911.
(k) Bandini, M.; Eichholzer, A. Angew. Chem., Int. Ed. 2009, 48, 9538.
(l) Liu, L.; Zhang, W.-X.; Wang, C.; Wang, C.; Xi, Z. Angew. Chem., Int. Ed. 2009, 48, 8111.
(m) Rodriguez, B. A.; Delferro, M.; Marks, T. J. J. Am. Chem. Soc. 2009, 131, 5902.
(n) Deprez, N. R.; Sanford, M. S. J. Am. Chem. Soc. 2009, 131, 11239.
(o) Powers, D. C.; Ritter, T. Nat. Chem. 2009, 1, 302.
(p) Sachse, A.; John, M.; Meyer, F. Angew. Chem., Int. Ed. 2010, 49, 1986.
(q) Endo, K.; Ogawa, M.; Shibata, T. Angew. Chem., Int. Ed. 2010, 49, 2410.
(r) Zhu, C.; Yukimura, N.; Yamane, M. Organometallics 2010, 29, 2098.
(s) Velian, A.; Lin, S.; Miller, A. J. M.; Day, M. W.; Agapie, T. J. Am. Chem. Soc. 2010, 132, 6296.
文章导航

/