综述与进展

催化不对称共轭氰化反应研究进展

  • 周红艳 ,
  • 李娜娜 ,
  • 杨靖亚 ,
  • 李天媛 ,
  • 李政
展开
  • a 甘肃农业大学理学院 兰州 730070;
    b 西北师范大学化学化工学院 兰州 730070

收稿日期: 2015-10-28

  修回日期: 2015-11-25

  网络出版日期: 2015-12-04

基金资助

国家自然科学基金(Nos. 21362034, 21462038)、高等学校博士学科点专项科研基金(No. 20136203120005)、甘肃省高等学校科研(No. 2013B-003)和甘肃农业大学科技创新基金(No. GAU-CX1115)资助项目.

Advance in Catalytic Asymmetric Conjugate Cyanation

  • Zhou Hongyan ,
  • Li Nana ,
  • Yang Jingya ,
  • Li Tianyuan ,
  • Li Zheng
Expand
  • a College of Science, Gansu Agricultural University, Lanzhou 730070;
    b College of Chemistry and Chemical Engineering, Northwest Normal University, Lanzhou 730070

Received date: 2015-10-28

  Revised date: 2015-11-25

  Online published: 2015-12-04

Supported by

Project supported by the National Natural Science Foundation of China (Nos. 21362034, 21462038), the Research Fund for the Doctoral Program of Higher Education of China (No. 20136203120005), the University Scientific Research Project of Gansu Province (No. 2013B-003) and the Science and Technology Innovation Fund of Gansu Agricultural University (No. GAU-CX1115).

摘要

催化不对称共轭氰化反应是对映选择性构建C—C键、合成手性β-氰基化合物的重要方法, 自2003年首次报道以来备受关注. 近十年来, 对α,β-不饱和二酰亚胺、α,β-不饱和N-酰基吡咯、α,β-不饱和酮、α,β-不饱和酯以及硝基烯的催化不对称共轭氰化反应研究取得了一些重要研究成果. 从金属催化和有机催化两方面、以不同Michael受体归类对这一领域的研究进展进行了综述.

本文引用格式

周红艳 , 李娜娜 , 杨靖亚 , 李天媛 , 李政 . 催化不对称共轭氰化反应研究进展[J]. 有机化学, 2016 , 36(3) : 502 -511 . DOI: 10.6023/cjoc201510033

Abstract

As one of the most important methods to construct C—C bond in enantioselective manner and afford optically active β-cyano compounds, catalytic asymmetric conjugate cyanation reaction has attracted much attentions worldwide since the first report in 2003. Over the past decade, some important achievements have been made in the catalytic asymmetric conjugate cyanation of α,β-unsaturated imides, α,β-unsaturated N-acylpyrroles, α,β-unsaturated ketones, α,β-unsaturated esters, and nitroalkenes. The research progress in this field is reviewed from both metal catalysis and organocatalysis based on different Michael acceptors.

参考文献

[1] For selected review, see:(a) Wang, W.; Liu, X.; Lin, L.; Feng, X. Eur. J. Org. Chem. 2010, 4751. For representative examples, see:
(b) Chen, F.-X.; Zhou, H.; Liu, X.; Qin, B.; Feng, X.; Zhang, G.; Jiang, Y. Chem. Eur. J. 2004, 10, 4790.
(c) Liu, X.; Qin, B.; Zhou, X.; He, B.; Feng, X. J. Am. Chem. Soc. 2005, 127, 12224.
(d) Shen, K.; Liu, X.; Li, Q.; Feng, X. Tetrahedron 2008, 64, 147.
(e) Cao, J.-J.; Zhou, F.; Zhou, J. Angew. Chem., Int. Ed. 2010, 49, 4976.
[2] For selected review, see:(a) Liu, Y.-L.; Zhou, J. Synthesis 2015, 47, 1210.
(b) Wang, J.; Liu, X.; Feng, X. Chem. Rev. 2011, 111, 6947. For representative examples, see:
(c) Wang, J.; Hu, X.; Jiang, J.; Gou, S.; Huang, X.; Liu, X.; Feng, X. Angew. Chem., Int. Ed. 2007, 46, 8468.
(d) Wang, J.; Wang, W.; Li, W.; Hu, X.; Shen, K.; Tan, C.; Liu, X.; Feng, X. Chem. Eur. J. 2009, 15, 11642.
(e) Liu, Y.-L.; Zhou, F.; Cao, J.-J.; Ji, C.-B.; Ding, M.; Zhou, J. Org. Biomol. Chem. 2010, 8, 3847.
(f) Liu, Y.-L.; Shi, T.-D.; Zhou, F.; Zhao, X.-L.; Wang, X.; Zhou, J. Org. Lett. 2011, 13, 3826.
(g) Liu, Y.-L.; Zhou, J. Chem. Commun. 2013, 49, 4421.
[3] Hegedus, L. S.; Cross, J. J. Org. Chem. 2004, 69, 8492.
[4] Winkler, M.; Knall, A. C.; Kulterer, M. R.; Klempier, N. J. Org. Chem. 2007, 72, 7423.
[5] Vázquez-Romero, A.; Rodríguez, J.; Lledó, A.; Verdaguer, X.; Riera, A. Org. Lett. 2008, 10, 4509.
[6] Nicolaou, K. C.; Stepan, A. F.; Lister, T.; Li, A.; Montero, A.; Tria, G. S.; Turner, C. I.; Tang, Y.; Wang, J.; Denton, R. M.; Edmonds, D. J. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 13110.
[7] Rahman, S. M. A.; Ohno, H.; Maezaki, N.; Iwata, C.; Tanaka, T. Org. Lett. 2000, 2, 2893.
[8] Rahman, S. M. A.; Ohno, H.; Yoshino, H.; Satoh, N.; Tsukaguchi, M.; Murakami, K.; Iwata, C.; Maezaki, N.; Tanaka, T. Tetrahedron 2001, 57, 127.
[9] Mander, L. N.; Thomson, R. J. J. Org. Chem. 2005, 70, 1654.
[10] Muratake, H.; Natsume, M. Tetrahedron 2006, 62, 7071.
[11] Siwicka, A.; Cuperly, D.; Tedeschi, L.; Le Vézouët. R.; White, A. J. P.; Barrett, A. G. M. Tetrahedron 2007, 63, 5903.
[12] Fukuta, Y.; Mita, T.; Fukuda, N.; Kanai, M.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2006, 128, 6312.
[13] Sammis, G. M.; Jacobsen, E. N. J. Am. Chem. Soc. 2003, 125, 4442.
[14] Mita, T.; Sasaki, K.; Kanai, M.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2005, 127, 514.
[15] Dahuron, N.; Langlois, N. Synlett 1996, 51.
[16] Enders, D.; Syrig, R.; Raabe, G.; Fernández, R.; Gasch, C.; Lassaletta, J. M.; Llera, J.-M. Synthesis 1996, 48.
[17] Lassaletta, J. M.; Fernández, R.; MartínZamora, E.; Díez, E. J. Am. Chem. Soc. 1996, 118, 7002.
[18] Sammis, G. M.; Danjo, H.; Jacobsen, E. N. J. Am. Chem. Soc. 2004, 126, 9928.
[19] Mazet, C.; Jacobsen, E. N. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 1762.
[20] Madhavan, N.; Weck, M. Adv. Synth. Catal. 2008, 350, 419.
[21] Madhavan, N.; Takatani, T.; Sherrill, C. D.; Weck, M. Chem. Eur. J. 2009, 15, 1186.
[22] Fujimori, I.; Mita, T.; Maki, K.; Shiro, M.; Sato, A.; Furusho, S.; Kanai, M.; Shibasaki, M. Tetrahedron 2007, 63, 5820.
[23] Morita, M.; Drouin, L.; Motoki, R.; Kimura, Y.; Fujimori, I.; Kanai, M.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2009, 138, 3858.
[24] Tanaka, Y.; Kanai, M.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2010, 132, 8862.
[25] Sakaguchi, Y.; Kurono, N.; Yamauchi, K.; Ohkuma, T. Org. Lett. 2014, 16, 808.
[26] Ohkuma, T.; Kurono, N. Synlett 2012, 23, 1865.
[27] Tanaka, Y.; Kanai, M.; Shibasaki, M. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 6072.
[28] Yang, J.; Wang, Y.; Wu, S.; Chen, F.-X. Synlett 2009, 3365.
[29] Yang, J.; Chen, F.-X. Chin. J. Chem. 2010, 28, 981.
[30] Yang, J.; Shen, Y.; Chen, F.-X. Synthesis 2010, 1325.
[31] Yang, J.; Wu, S.; Chen, F.-X. Synlett 2010, 2725.
[32] Kurono, N.; Nii, N.; Sakaguchi, Y.; Uemura, M.; Ohkuma, T. Angew. Chem., Int. Ed. 2011, 50, 5541.
[33] Wang, Y.-F.; Zeng, W.; Sohail, M.; Guo, J.; Wu, S.; Chen, F.-X. Eur. J. Org. Chem. 2013, 4624.
[34] Zhang, J.; Liu, X.; Wang, R. Chem. Eur. J. 2014, 20, 4911.
[35] Wang, J.; Li, W.; Liu, Y.; Chu, Y.; Lin, L.; Liu, X.; Feng, X. Org. Lett. 2010, 12, 1280.
[36] Bernardi, L.; Fini, F.; Fochi, M.; Ricci, A. Synlett 2008, 1857.
[37] Bernal, P.; Fernández, R.; Lassaletta, J. M. Chem. Eur. J. 2010, 16, 7714.
[38] Lin, L.; Yin, W.; Fu, X.; Zhang, J.; Ma, X.; Wang, R. Org. Biomol. Chem. 2012, 10, 83.
[39] North, M.; Watson, J. M. ChemCatChem 2013, 5, 2405.
[40] Jakhar, A.; Sadhukhan, A.; Khan, N.-u. H.; Saravanan, S.; Kureshy, R. I.; Abdi, S. H. R.; Bajaj, H. C. ChemCatChem 2014, 6, 2656.
[41] For selected reviews on asymmetric organocatalysis, see:(a) Dalko, P. I.; Moisan, L. Angew. Chem., Int. Ed. 2001, 40, 3726.
(b) Dalko, P. I.; Moisan, L. Angew. Chem., Int. Ed. 2004, 43, 5138.
(c) Seayad, J.; List, B. Org. Biomol. Chem. 2005, 3, 719.
(d) List, B. Chem. Rev. 2007, 107, 5413.
(e) Dondoni, A.; Massi, A. Angew. Chem., Int. Ed. 2008, 47, 4638.
(f) MacMillan, D. W. C. Nature 2008, 455, 304.
(g) Bertelsen, S.; Jørgensen, K. A. Chem. Soc. Rev. 2009, 38, 2178.
(h) Grondal, C.; Jeanty, M.; Enders, D. Nat. Chem. 2010, 2, 167.
(i) Chen, D.-F.; Han, Z.-Y.; Zhou, X.-L.; Gong, L.-Z. Acc. Chem. Res. 2014, 47, 2365.
[42] For review, see: Alemán, J.; Cabrera, S. Chem. Soc. Rev. 2013, 42, 774.
[43] For review, see:(a) Hashimoto, T.; Maruoka, K. Chem. Rev. 2007, 107, 5656.
(b) Ooi, T.; Maruoka, K. Angew. Chem., Int. Ed. 2007, 46, 4222.
(c) Jew, S.; Park, H. Chem. Commun. 2009, 7090.
(d) Brak, K.; Jacobsen, E. N. Angew. Chem., Int. Ed. 2013, 52, 534.
[44] Provencher, B. A.; Bartelson, K. J.; Liu, Y.; Foxman, B. M.; Deng, L. Angew. Chem., Int. Ed. 2011, 50, 10565.
[45] Kawai, H.; Okusu, S.; Tokunaga, E.; Sato, H.; Shiro, M.; Shibata, N. Angew. Chem., Int. Ed. 2012, 51, 4959.
[46] Liu, Y.; Shirakawa, S.; Maruoka, K. Org. Lett. 2013, 15, 1230.
[47] (a) Li, Z.; Liu, C.; Zhang, Y.; Li, R.; Ma, B.; Yang, J. Synlett 2012, 23, 2567.
(b) Li, Z.; Zhang, Y.; Wen, F.; Yin, J.; Zheng, H.; Li, H.; Yang, J. J. Chem. Res. 2013, 37, 601.
(c) Li, Z.; Yin, J.; Li, T.; Wen, G.; Shen, X.; Yang, J. Tetrahedron 2014, 70, 5619.
(d) Yang, J.; Zhan, B.; Ma, B.; Xiang, X.; Bao, Y.; Li, Z. Chin. J. Org. Chem. 2015, 35, 1286 (in Chinese). (杨靖亚, 占宝华, 马奔, 向现成, 保云芬, 李政, 有机化学, 2015, 35, 1286.)

文章导航

/