综述与进展

天然药物小檗碱的化学合成研究进展

  • 严锡飞 ,
  • 郑剑峰 ,
  • 李卫东
展开
  • a 西南交通大学生命科学与工程学院 四川省天然药物仿生合成工程研究中心 成都 610031
    b 伊犁师范大学 新疆天然产物化学与应用重点实验室 新疆伊宁 835000

收稿日期: 2020-12-31

  修回日期: 2021-01-26

  网络出版日期: 2021-02-26

基金资助

国家自然科学基金(21901215); 国家自然科学基金(21672030); 中央高校基本科研业务费专项资金(2682020CX53)

Studies on the Chemical Synthesis of Natural Drugs Berberine

  • Xifei Yan ,
  • Jianfeng Zheng ,
  • Wei-Dong Z. Li
Expand
  • a Sichuan Engineering Research Center for Biomimetic Synthesis of Natural Drugs, School of Life Science and Engineering, Southwest Jiaotong University, Chengdu 610031
    b Key Laboratory of Natural Product Chemistry and Application in Xinjiang, Yili Normal University, Yining, Xinjiang 835000
*Corresponding authors.E-mail:;

Received date: 2020-12-31

  Revised date: 2021-01-26

  Online published: 2021-02-26

Supported by

National Natural Science Foundation of China(21901215); National Natural Science Foundation of China(21672030); Fundamental Research Funds for the Central Universities(2682020CX53); Key Program of Natural Science Foundation of Xinjiang Autonomous Region Colleges(XJEDU2018I018)

摘要

小檗碱(Berberine, BBR)是一种重要的天然药物, 是具有独特四环结构的异喹啉类生物碱. 近年来药理学研究发现, 小檗碱有望用于肿瘤及糖尿病等多发病的临床治疗. 结合Woodward等提出的生源合成理论, 综述了截至目前已报道的小檗碱的全合成策略与方法.

本文引用格式

严锡飞 , 郑剑峰 , 李卫东 . 天然药物小檗碱的化学合成研究进展[J]. 有机化学, 2021 , 41(6) : 2217 -2227 . DOI: 10.6023/cjoc202012053

Abstract

Berberine is an important natural drug and a kind of benzyl isoquinoline alkaloid, which has unique four-ring structure. In recent years, pharmacological research has found berberine is expected to be used in the clinical treatment of cancer, diabetes and other frequently occurring diseases. Based on the Woodward’s biosynthetic hypothesis, a schematic review on the synthetic studies towards berberine is provided.

参考文献

[1]
Schulz, E. R. J. Am. Pharm. Assoc. 1926, 15,33.
[2]
(a) Eckhardt, K.; Zeller, K.-P.; Siehl, H.-U.; Berger, S.; Sicker, D. Chem. Unserer Zeit 2017, 51,344.
[2]
(b) Buchner, J. A.; Herberger, J. E. Repert. Pharm. 1830, 36,1.
[3]
Abadi, B. E. A.; Moss, D. S.; Palmer, R. A. J. Crystallogr. Spectrosc. Res. 1984, 14,269.
[4]
Durairajan, S. S. K.; Liu, L.-F.; Lu, J.-H.; Chen, L.-L.; Yuan, Q J.; Chung, S. K.; Huang, L.; Li, X.-S.; Huang, J.-D.; Li, M. Neurobiol. Aging 2012, 33,2903.
[5]
Hong, Y.; Hui, S.-C.; Chan, T.-Y.; Hou, J.-Y. Am. J. Chin. Med. 2002, 30,589.
[6]
Kong, W. J.; Wei, J.; Abidi, P.; Lin, M.; Inaba, S.; Li, C.; Wang, Y. L.; Wang, Z. Z.; Si, S. Y.; Pan, H. N.; Wang, S. K.; Wu, J. D.; Wang, Y.; Li, Z. R.; Liu, J. W.; Jiang, J.-D. Nat. Med. 2004, 10,1344.
[7]
Lee, H. W.; Suh, J. H.; Kim, H.-N.; Kim, A. Y.; Park, S. Y.; Shin, C. S.; Choi, J.-Y.; Kim, J. B. J. Bone Miner. Res. 2008, 23,1227.
[8]
Xing, J.; He, H. World Latest Med. Inf. 2019, 19,231(in Chinese).
[8]
(邢娟, 何梦静, 世界最新医学信息文摘, 2019, 19,231.)
[9]
Amin, A. H.; Subbaiah, T. V.; Abbasi, K. M. Can. J. Microbiol. 1969, 15,1067.
[10]
Cong, Z. Q. M.S Thesis, Shanghai Institute of Materia Media, Chinese Academy of Sciences, Shanghai, 2019(in Chinese).
[10]
丛湛青, 硕士论文, 中国科学院上海药物研究所,上海, 2019) .
[11]
Liu, Y. Ph.D. Dissertation, East China Normal University, Shanghai, 2019(in Chinese).
[11]
(刘艺, 博士论文, 华东师范大学, 上海, 2019.)
[12]
Sobolova, K.; Hrabinova, M.; Hepnarova, V.; Kucera, T.; Kobrlova, T.; Benkova, M.; Janockova, J.; Dolezal, R.; Prchal, L.; Benek, O.; Mezeiova, E.; Jun, D.; Soukup, O.; Korabecny, J. Eur. J. Med. Chem. 2020, 203,112593.
[13]
Zhang, L.; Shi, M. X.; Liu, J. F.; Han, W. N. J. Int. Pharm. Res. 2018, 45,325(in Chinese).
[13]
(张龙, 史明星, 刘金凤, 韩维娜, 国际药学研究杂志, 2018, 45,325.)
[14]
Jung, H. A.; Min, B.-S.; Yokozawa, T.; Lee, J.-H.; Kim, Y. S.; Choi, J. S. Biol. Pharm. Bull. 2009, 32,1433.
[15]
Li, Y.-H.; Yang, P.; Kong, W.-J.; Wang, Y.-X.; Hu, C.-Q.; Zuo, Z.-Y.; Wang, Y.-M.; Gao, H.; Gao, L.-M.; Feng, Y.-C.; Du, N.-N.; Liu, Y.; Song, D.-Q.; Jiang, J.-D. J. Med. Chem. 2009, 52,492.
[16]
Xu, B. B.; Jiang, X. J.; Xiong, J.; Lan, J.; Tian, Y.; Zhong, L.; Wang, X. Q.; Xu, N.; Cao, H. W.; Zhang, W. Q.; Zhang, H.; Hong, X. T.; Zhan, Y.-Y.; Zhang, Y. D.; Hu, T. H. J. Med. Chem. 2020, 63,5841.
[17]
Gear, J. R.; Spenser, I. D. Can. J. Chem. 1963, 41,783.
[18]
Muller, M. J.; Zenk, M. H. Planta Med. 1992, 58,524.
[19]
Hashimoto, T.; Yamada, Y. Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol. 1994, 45,257.
[20]
Menéndez-Perdomo, I. M.; Facchini, P. J. Molecules 2018, 23,2899.
[21]
Beaudoin, G. A. W.; Facchini, P. J. Planta 2014, 240,19.
[22]
Wu, S. W.; Yang, M. Q.; Xiao, Y. L. Chin. J. Org. Chem. 2018, 38,2243(in Chinese).
[22]
(吴世文, 杨盟权, 肖友利, 有机化学, 2018, 38,2243.)
[23]
Woodward, R. B. Nature 1948, 162,155.
[24]
Sato, F.; Yamada, Y. Phytochemistry 1984, 23,281.
[25]
(a) Gao, Y.; Yin, H.; Sun, Y. H.; Zhang, Z. Q.; Cui, Y. J. Fungal Res. 2008, 6,216(in Chinese).
[25]
(高杨, 殷红, 孙宇宏, 张志强, 崔迎, 菌物研究, 2008, 6,216.)
[25]
(b) Gao, Y.; Liu, M. Guangzhou Chem. Ind. 2012, 40,91(in Chinese).
[25]
(高杨, 刘铭, 广州化工, 2012, 40,91.)
[26]
Liu, X. S. Hans J. Chem. Eng. Technol. 2020, 10,306(in Chinese).
[26]
(刘雪松, 化学工程与技术, 2020, 10,306.)
[27]
Dominguez, X. A.; Delgado, J. G.; Reeves, W. P.; Gardner, P. D. Tetrahedron Lett. 1967, 8,2493.
[28]
Pictet, A.; Gams, A. Ber. Dtsch. Chem. Ges. 1911, 44,2480.
[29]
Buck, J. S.; Perkin, W. H. J. Chem. Soc., Trans. 1924, 125,1675.
[30]
Haworth, R. D.; Perkin, W. H.; Rankin, J. J. Chem. Soc., Trans. 1924, 125,1686.
[31]
Buck, J. S.; Perkin, W. H.; Stevens, T. S. J. Chem. Soc., Trans. 1925, 127,1462.
[32]
Buck, J. S.; Davis, R. M. J. Am. Chem. Soc. 1930, 52,660.
[33]
Kametani, T.; Noguchi, I.; Saito, K.; Kaneda, S. J. Chem. Soc. C 1969,2036.
[34]
Cutter, P. S.; Miller, R. B.; Schore, N. E. Tetrahedron 2002, 58,1471.
[35]
Mastranzo, V. M.; Romero, J. L. O.; Yuste, F.; Ortiz, B.; Sánchez-Obregón, R.. García Ruano, J.L. Tetrahedron 2012, 68,1266.
[36]
Makhey, D.; Gatto, B.; Yu, C.; Liu, A.; Liu, L. F.; LaVoie, E. J. Biorg. Med. Chem. 1996, 4,781.
[37]
Szawkalo, J.; Czarnocki, Z. Monatsh. Chem. 2005, 136,1619.
[38]
Miyazawa, M.; Tokuhashi, T.; Horibata, A.; Nakamura, T.; Onozaki, Y.; Kurono, N.; Senboku, H.; Tokuda, M.; Ohkuma, T.; Orito, K. J. Heterocycl. Chem. 2013, 50,E48.
[39]
Matulenko, M. A.; Meyers, A. I. J. Org. Chem. 1996, 61,573.
[40]
Chen, Z. X.; Tao, F.; Xia, Z. J.; Ma, S. M. CN 101245064, 2008.
[41]
Lee, D. Y. W.; Liu, J.; Zhang, S. Z.; Huang, P.; Liu-Chen, L.-Y. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2017, 27,1437.
[42]
North-east Pharmaceutical Factory Chin. J. Pharm. 1972, (4),4(in Chinese).
[42]
(东北制药总厂, 中国医药工业杂志, 1972, (4),4.)
[43]
(a) Chen, C.; Luo, Z. M.; Yang, H. J.; Feng, Y. C. Chin. J. Org. Chem. 2016, 36,1426(in Chinese).
[43]
(陈程, 罗卓玛, 杨鸿均, 冯豫川, 有机化学, 2016, 36,1426.)
[43]
(b) Chen, C.; X, M. M.; Zhao, Q.; Liu, C. X.; Yang, H. J.; Feng, Y. C. Chin. J. Org. Chem. 2017, 37,503(in Chinese).
[43]
(陈程, 徐蒙蒙, 赵青, 刘承秀, 杨鸿均, 冯豫川, 有机化学, 2017, 37,503.)
[44]
Guangxi Nanning Pharmaceutical Factory Chin. J. Pharm. 1973, (7),4(in Chinese).
[44]
(广西南宁制药厂, 中国医药工业杂志, 1973, (7),4.)
[45]
Chen, S. Q.; Lin, W. F.; Zang, J. H.; Liu, J. H.; Qi, S. H.; Zhang, L. Q.; Song, G. L. CN 1312250, 2001.
[46]
Tang, C. G. CN 106543171, 2017.
[47]
Feng, X.; Fu, L.; Zhao, C. A. CN 107868072, 2018.
[48]
Yasuda, S.; Hirasawa, T.; Hanaoka, M. Tetrahedron Lett. 1987, 28,2399.
[49]
Nimgirawath, S.; Ponghusabun, O. Aust. J. Chem. 1994, 47,951.
[50]
He, Y.; Zheng, Y.; Hai, L.; Wu, Y. Chin. J. Chem. 2014, 32,1121.
[51]
Garad, D. N.; Mhaske, S. B. Org. Lett. 2016, 18,3862.
[52]
Mori-Quiroz, L. M.; Hedrick, S. L.; De Los Santos, A. R.; Clift, M. D. Org. Lett. 2018, 20,4281.
[53]
Gatland, A. E.; Pilgrim, B. S.; Procopiou, P. A.; Donohoe, T. J. Angew. Chem., Int. Ed. 2014, 53,14555.
[54]
Reddy, V.; Jadhav, A. S.; Anand, R. V. Org. Biomol. Chem. 2015, 13,3732.
[55]
(a) Zhou, S. Q.; Tong, R. B. Chem.-Eur. J. 2016, 22,7084.
[55]
(b) Yu, J. X.; Zhang, Z. H.; Zhou, S. Q.; Zhang, W.; Tong, R. B. Org. Chem. Front. 2018, 5,242.
[56]
Li, K.; Ou, J. J.; Gao, S. H. Angew. Chem., Int. Ed. 2016, 55,14778.
[57]
Jiang, X. J.; Zeng, Z. X.; Hua, Y. H.; Xu, B. B.; Shen, Y.; Xiong, J.; Qiu, H. J.; Wu, Y. F.; Hu, T. H.; Zhang, Y. D. J. Am. Chem. Soc. 2020, 142,15585.
[58]
Li, W.-D.Z.; Yang, H. Tetrahedron 2005, 61,5037.
[59]
Reimann, E.; Grasberger, F.; Polborn, K. Monatsh. Chem. 2003, 134,991.
[60]
Guo, W.-S. Ph.D. Dissertation, Nankai University, Tianjing, 2012(in Chinese).
[60]
(郭维斯, 博士论文, 南开大学, 天津, 2012.)
[61]
Spenser, L. D.; Gear, J. R. J. Am. Chem. Soc. 1962, 84,1059.
文章导航

/