综述与进展

金属-配体协同作用下钌催化剂用于草酸酯加氢制乙二醇的研究进展

  • 方霄龙 ,
  • 段宁 ,
  • 章敏 ,
  • 李斌
展开
  • a 安徽建筑大学材料与化学工程学院 功能分子设计与界面过程重点实验室 合肥 230601;
    b 厦门大学化学化工学院 固体表面物理化学国家重点实验室 醇醚酯清洁生产国家工程实验室 厦门 361005

收稿日期: 2020-04-12

  修回日期: 2020-05-09

  网络出版日期: 2020-05-29

基金资助

国家自然科学基金(No.21802010)和安徽省自然科学基金(No.1808085QB48)资助项目.

Advances for Ruthenium Catalysts with Metal-Ligand Cooperation for Hydrogenation of Oxalates into Ethylene Glycol

  • Fang Xiaolong ,
  • Duan Ning ,
  • Zhang Min ,
  • Li Bin
Expand
  • a Key Laboratory of Functional Molecule Design and Interface Process, College of Materials and Chemical Engineering, Anhui Jianzhu University, Hefei 230601;
    b State Key Laboratory of Physical Chemistry of Solid Surfaces, National Engineering Laboratory for Green Chemical Productions of Alcohols-Ethers-Esters, College of Chemistry and Chemical Engineering, Xiamen University, Xiamen 361005

Received date: 2020-04-12

  Revised date: 2020-05-09

  Online published: 2020-05-29

Supported by

Project supported by the National Natural Science Foundation of China (No. 21802010) and the Natural Science Foundation of Anhui Province (No. 1808085QB48).

摘要

乙二醇是一种重要的基础化工原料,被广泛用于生产聚酯等工业化学品.催化草酸酯加氢制乙二醇是"煤制乙二醇"工业路线的关键步骤.研究开发可高效催化草酸酯加氢的催化剂是化学家关注的研究热点.调研并总结了近10年来具有金属-配体协同作用的钌催化剂用于草酸酯均相催化加氢的研究进展,围绕催化剂结构与性质的关联,探讨催化加氢反应机理,为进一步开发性能优异的新型催化剂提供参考.

本文引用格式

方霄龙 , 段宁 , 章敏 , 李斌 . 金属-配体协同作用下钌催化剂用于草酸酯加氢制乙二醇的研究进展[J]. 有机化学, 2020 , 40(9) : 2692 -2701 . DOI: 10.6023/cjoc202004017

Abstract

Ethylene glycol (EG) is an important fundamental chemical material, which has been widely used in the production of industrial chemicals such as polyester. Catalytic hydrogenation of oxalate into EG is a key step in the "coal-to-EG" industrial route. Design of efficient catalysts for catalyzing the hydrogenation of oxalate esters is a research hotspot. The research progress of ruthenium catalysts with metal-ligand cooperation in the homogeneous catalytic hydrogenation of oxalate esters in the past decade is reviewed. Based on the relationship between the catalyst structures and properties, the catalytic hydrogenation mechanism is discussed, which provides a reference for the further design and development of new catalysts with excellent performance.

参考文献

[1] Chen, L.; Guo, P.; Qiao, M.; Yan, S.; Li, H.; Wei, S.; Xu, H.; Fan, K. J. Catal. 2008, 257, 172.
[2] Yin, G. Sino-Global Energy 2012, 17, 62(in Chinese). (尹国海, 中外能源, 2012, 17, 62.)
[3] (a) Liu, Z. Chem. Ind. Eng. Prog. 2013, 32, 1214(in Chinese). (刘宗语, 化工进展, 2013, 32, 1214.)
(b) Chen, W.; Sun, J.; Zhang, J.; Zhang, S.; Hua, W. Chem. Ind. Eng. Prog. 2014, 33, 1740(in Chinese). (成卫国, 孙剑, 张军平, 张锁江, 华炜, 化工进展, 2014, 33, 1740.)
[4] (a) Zheng, J.; Lin, H.; Wang, Y.; Zheng, X.; Duan, X.; Yuan, Y. J. Catal. 2013, 297, 110.
(b) He, Z.; Lin, H.; He, P.; Yuan, Y. J. Catal. 2011, 277, 54.
(c) Xu, C.; Chen, G.; Zhao, Y.; Liu, P.; Duan, X.; Gu, L.; Fu, G.; Yuan, Y.; Zheng, N. Nat. Commun. 2018, 9, 3367.
[5] Grey, R. A.; Pez, G. P.; Wallo, A. J. Am. Chem. Soc. 1981, 103, 7536.
[6] (a) Turek, T.; Trimm, D. L.; Cant, N. W. Catal. Rev.:Sci. Eng. 1994, 36, 645.
(b) Pouilloux, Y.; Autin, F.; Barrault, J. Catal. Today 2000, 63, 87.
(c) Wang, H.; Zhang, T.; Zhou, X. J. Phys.:Condens. Matter 2019, 31, 473001.
[7] Grey, R. A.; Pez, G. P.; Wallo, A.; Corsi, J. J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1980, 783.
[8] Matteoli, U.; Blanchi, M.; Menchi, G.; Prediani, P.; Piacenti, F. J. Mol. Catal. 1984, 22, 353.
[9] (a) Matteoli, U.; Bianchi, M.; Menchi, G.; Frediani, P.; Piacenti, F. J. Mol. Catal. 1985, 29, 269.
(b) Matteoli, U.; Menchi, G.; Bianchi, M.; Piacenti, F. J. Organomet. Chem. 1986, 299, 233.
[10] Teunissen, H. T.; J. Elsevier, C. Chem. Commun. 1997, 667.
[11] (a) Teunissen, H. T. Chem. Commun. 1998, 1367.
(b) van Engelen, M. C.; Teunissen, H. T.; de Vries, J. G.; Elsevier, C. J. J. Mol. Catal. A:Chem. 2003, 206, 185.
[12] Boardman, B.; Hanton, M. J.; Rensburg, H. V.; Tooze, R. P. Chem. Commun. 2006, 2289.
[13] Ohkuma, T.; Ooka, H.; Ikariya, T.; Noyori, R. J. Am. Chem. Soc. 1995, 117, 10417.
[14] (a) Doucet, H.; Ohkuma, T.; Murata, K.; Yokozawa, T.; Kozawa, M.; Katayama, E.; England, A. F.; Ikariya, T.; Noyori, R. Angew. Chem., Int. Ed. 1998, 37, 1703.
(b) Abdur-Rashid, K.; Clapham, S. E.; Hadzovic, A.; Harvey, J. N.; Lough, A. J.; Morris, R. H. J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 15104.
(c) Sandoval, C. A.; Ohkuma, T.; Muñiz, K.; Noyori, R. J. Am. Chem. Soc. 2003, 125, 13490.
(d) Ikariya, T.; Murata, K.; Noyori, R. Org. Biomol. Chem. 2006, 4, 393.
(e) Dub, P. A.; Gordon, J. C. Nat. Rev. Chem. 2018, 2, 396.
[15] (a) Clapham, S. E.; Hadzovic, A.; Morris, R. H. Coord. Chem. Rev. 2004, 248, 2201.
(b) vom Stein, T.; Meuresch, M.; Limper, D.; Schmitz, M.; Hölscher, M.; Coetzee, J.; Cole-Hamilton, D. J.; Klankermayer, J.; Leitner, W. J. Am. Chem. Soc. 2014, 136, 13217.
(c) Liu, Y.; Yue, X.; Luo, C.; Zhang, L.; Lei, M. Energy Environ. Mater. 2019, 2, 292.
[16] (a) Dub, P. A.; Ikariya, T. ACS Catal. 2012, 2, 1718.
(b) Zhao, B.; Han, Z.; Ding, K. Angew. Chem., Int. Ed. 2013, 52, 4744.
(c) Werkmeister, S.; Junge, K.; Beller, M. Org. Process Res. Dev. 2014, 18, 289.
(d) Pritchard, J.; Filonenko, G. A.; van Putten, R.; Hensen, E. J. M.; Pidko, E. A. Chem. Soc. Rev. 2015, 44, 3808.
(e) Zhou, Y.; Khan, R.; Fan, B.; Xu, L. Synthesis 2019, 51, 2491.
(f) Dub, P. A.; Batrice, R. J.; Gordon, J. C.; Scott, B. L.; Minko, Y.; Schmidt, J. G.; Williams, R. F. Org. Process Res. Dev. 2020, 24, 415.
[17] Saudan, L. A.; Saudan, C. M.; Debieux, C.; Wyss, P. Angew. Chem., Int. Ed. 2007, 46, 7473.
[18] (a) Kuriyama, W.; Matsumoto, T.; Ogata, O.; Ino, Y.; Aoki, K.; Tanaka, S.; Ishida, K.; Kobayashi, T.; Sayo, N.; Saito, T. Org. Process Res. Dev. 2012, 16, 166.
(b) Han, Z.; Rong, L.; Wu, J.; Zhang, L.; Wang, Z.; Ding, K. Angew. Chem., Int. Ed. 2012, 51, 13041.
[19] Ziebart, C.; Jackstell, R.; Beller, M. ChemCatChem 2013, 5.
[20] Spasyuk, D.; Smith, S.; Gusev, D. G. Angew. Chem., Int. Ed. 2012, 51, 2772.
[21] (a) Van der Sluys, L. S.; Kubas, G. J.; Caulton, K. G. Organometallics 1991, 10, 1033.
(b) Chen, Y. Z.; Chan, W. C.; Lau, C. P.; Chu, H. S.; Lee, H. L.; Jia, G. Organometallics 1997, 16, 1241.
(c) Hamilton, R. J.; Bergens, S. H. J. Am. Chem. Soc. 2006, 128, 13700.
(d) Shen, Y.; Zhan, Y.; Li, S.; Ning, F.; Du, Y.; Huang, Y.; He, T.; Zhou, X. ChemSusChem 2018, 11, 864.
(e) Fang, X.; Duan, N.; Zhang, M.; Zhang, C.; Liu, R.; Zhu, H. P. Chin. J. Org. Chem. 2019, 39, 1450(in Chinese). (方霄龙, 段宁, 章敏, 张春燕, 刘睿, 朱红平, 有机化学, 2019, 39, 1450.)
[22] (a) Abdur-Rashid, K.; Faatz, M.; Lough, A. J.; Morris, R. H. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123, 7473.
(b) Hartmann, R.; Chen, P. Angew. Chem., Int. Ed. 2001, 40, 3581.
[23] Li, W.; Xie, J. H.; Yuan, M. L.; Zhou, Q. L. Green Chem. 2014, 16, 4081.
[24] (a) Fang, X.; Zhang, C.; Chen, J.; Zhu, H.; Yuan, Y. RSC Adv. 2016, 6, 45512.
(b) Zhang, Y. W.; Chen, Y. L.; Fang, X. L.; Yuan, Y. Z.; Zhu, H. P. Chin. J. Org. Chem. 2017, 37, 2275(in Chinese). (张亦伟, 陈艺林, 方霄龙, 袁友珠, 朱红平, 有机化学, 2017, 37, 2275.)
(c) Fang, X.; Sun, M.; Zheng, J.; Li, B.; Ye, L.; Wang, X.; Cao, Z.; Zhu, H.; Yuan, Y. Sci. Rep. 2017, 7, 3961.
(d) Fang, X.; Li, B.; Zheng, J.; Wang, X.; Zhu, H.; Yuan, Y. Dalton Trans. 2019, 48, 2290.
(e) Fang, X.; Zhang, M.; Duan, N.; Wang, X.; Zhu, H. P. Chin. J. Org. Chem. 2020, 40, 226(in Chinese). (方霄龙, 章敏, 段宁, 汪新, 朱红平, 有机化学, 2020, 40, 226.)
[25] Noyori, R.; Ohkuma, T. Angew. Chem., Int. Ed. 2001, 40, 40.
[26] (a) Abdur-Rashid, K.; Guo, R.; Lough, A. J.; Morris, R. H.; Song, D. Adv. Synth. Catal. 2005, 347, 571.
(b) Jia, W.; Chen, X.; Guo, R.; Sui-Seng, C.; Amoroso, D.; Lough, A. J.; Abdur-Rashid, K. Dalton Trans. 2009, 39, 8301.
[27] (a) Drake, J. L.; Manna, C. M.; Byers, J. A. Organometallics 2013, 32, 6891.
(b) Spasyuk, D.; Smith, S.; Gusev, D. G. Angew. Chem., Int. Ed. 2013, 52, 2538.
(c) Moore, C. M.; Bark, B.; Szymczak, N. K. ACS Catal. 2016, 6, 1981.
[28] John, J. M.; Takebayashi, S.; Dabral, N.; Miskolzie, M.; Bergens, S. H. J. Am. Chem. Soc. 2013, 135, 8578.
[29] Dub, P. A.; Henson, N. J.; Martin, R. L.; Gordon, J. C. J. Am. Chem. Soc. 2014, 136, 3505.
[30] Ogata, O.; Nakayama, Y.; Nara, H.; Fujiwhara, M.; Kayaki, Y. Org. Lett. 2016, 18, 3894.
[31] (a) Ohkuma, T.; Koizumi, M.; Muñiz, K.; Hilt, G.; Kabuto, C.; Noyori, R. J. Am. Chem. Soc. 2002, 124, 6508.
(b) Guo, R.; Chen, X.; Elpelt, C.; Song, D.; Morris, R. H. Org. Lett. 2005, 7, 1757.
文章导航

/