有机化学 ›› 2025, Vol. 45 ›› Issue (2): 655-667.DOI: 10.6023/cjoc202404038 上一篇 下一篇
综述与进展
收稿日期:2024-04-24
修回日期:2024-05-27
发布日期:2024-07-02
基金资助:
Xun Tian, Guogang Deng(
), Xiaodong Yang(
)
Received:2024-04-24
Revised:2024-05-27
Published:2024-07-02
Contact:
*E-mail: xdyang@ynu.edu.cn; ggdeng@ynu.edu.cn
Supported by:文章分享
苯并含氮杂环化合物是天然产物、药物活性分子中的重要骨架. 近年来, 过渡金属催化作为C(sp2)—H活化反应的有力手段, 在苯并含氮杂环化合物的合成中有着重要贡献. 在绿色环保经济的理念下, 地球含量丰富的钴作为廉价金属催化剂逐渐进入研究人员的视野. 归纳总结了2015年至今国内外钴催化C(sp2)—H活化构建苯并含氮杂环结构的研究进展, 使用的钴催化剂按种类可分为环戊二烯(Cp)配位的CpCo(III)催化剂以及无Cp配位的Co(II)催化剂, 按反应类型可分为分子间反应和分子内反应, 从这几个方面进行系统综述, 并对该领域目前的局限和未来发展进行了总结与展望.
田勋, 邓国刚, 羊晓东. 钴催化C(sp2)—H活化构建苯并含氮杂环骨架的研究进展[J]. 有机化学, 2025, 45(2): 655-667.
Xun Tian, Guogang Deng, Xiaodong Yang. Progress on Cobalt-Catalyzed C(sp2)—H Activation for the Construction of Nitrogen-Containing Benzo Heterocycles[J]. Chinese Journal of Organic Chemistry, 2025, 45(2): 655-667.
| [1] |
Bergmann, R.; Gericke, R. J. Med. Chem. 1990, 33, 492.
pmid: 2299619 |
| [2] |
Duan, J. J.-W.; Chen, L.; Wasserman, Z. R.; Lu, Z.; Liu, R.-Q.; Covington, M. B.; Qian, M.; Hardman, K. D.; Magolda, R. L.; Newton, R. C.; Christ, D. D.; Wexler, R. R.; Decicco, C. P. J. Med. Chem. 2002, 45, 4954.
|
| [3] |
Yang, L.; Shi, L.; Xing, Q.; Huang, K.-W.; Xia, C.; Li, F. ACS Catal. 2018, 8, 10340.
|
| [4] |
Liu, Z.; Zi, Y.; Zhang, L.; Fang, Y.; Shen, Y.; Li, Y.; Yang, X.; Zhang, H. Chin. J. Org. Chem. 2020, 40, 669 (in Chinese).
|
|
(刘正芬, 字玉金, 张琳琳, 方永晟, 沈艳珍, 李艳, 羊晓东, 张洪彬, 有机化学, 2020, 40, 669.)
doi: 10.6023/cjoc201909042 |
|
| [5] |
Nicolatou-Galitis, O.; Bossi, P.; Orlandi, E.; René-Jean, B. Support. Care Cancer 2021, 29, 5701.
doi: 10.1007/s00520-021-06048-5 pmid: 33649918 |
| [6] |
Obeid, M. A.; Ogah, C. A.; Ogah, C. O.; Ajala, O. S.; Aldea, M. R.; Gray, A. I.; Igoli, J. I.; Ferro, V. A. J. Drug Delivery Sci. Technol. 2023, 87, 104766.
|
| [7] |
Murphy, J. A.; Tripoli, R. G.; Khan, T. A.; Mali, U. W. Org. Lett. 2005, 7, 3287.
pmid: 16018642 |
| [8] |
Tsai, Y.-C.; Lee, C.-L.; Yen, H.-R.; Chang, Y.-S.; Lin, Y.-P.; Huang, S.-H.; Lin, C.-W. Biomolecules 2020, 10, 366.
|
| [9] |
Inger, J. A.; Mihan, E. R.; Kolli, J. U.; Lindsley, C. W.; Bender, A. M. ACS Chem. Neurosci. 2023, 14, 340.
|
| [10] |
Ramesh, C.; Raju, B. R.; Kavala, V.; Kuo, C.-W.; Yao, C.-F. Tetrahedron 2011, 67, 1187.
|
| [11] |
Li, J.-S.; Chen, G.-Q.; Yang, Q.; Li, Z.-W.; Liu, C.-Z.; Huang, P.-M. RSC Adv. 2017, 7, 45227.
|
| [12] |
Zhang, L.; Sonaglia, L.; Stacey, J.; Lautens, M. Org. Lett. 2013, 15, 2128.
doi: 10.1021/ol4006008 pmid: 23600764 |
| [13] |
Chatani, N. Asian J. Org. Chem 2018, 7, 1135.
doi: 10.1002/ajoc.201800380 |
| [14] |
Niu, J.; Yang, D. Chin. J. Org. Chem. 2023, 43, 1887 (in Chinese).
|
|
(杨丹丹, 牛俊龙, 有机化学, 2023, 43, 1887.)
doi: 10.6023/cjoc202300027 |
|
| [15] |
Tsang, W. C. P.; Zheng, N.; Buchwald, S. L. J. Am. Chem. Soc. 2005, 127, 14560.
|
| [16] |
Wasa, M.; Yu, J.-Q. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 14058.
|
| [17] |
Zhu, C.; Falck, J. R. Org. Lett. 2011, 13, 1214.
|
| [18] |
Zhang, Q.; Shi, B.-F. Acc. Chem. Res. 2021, 54, 2750.
|
| [19] |
Shi, B.; Han, Y. Acta Chim. Sinica 2023, 81, 1522 (in Chinese).
|
|
(韩叶强, 史炳锋, 化学学报, 2023, 81, 1522.)
doi: 10.6023/A23070336 |
|
| [20] |
Xu, H.-B.; Yang, J.-H.; Chai, X.-Y.; Zhu, Y.-Y.; Dong, L. Org. Lett. 2020, 22, 2060.
|
| [21] |
Jung, H.-Y.; Chang, S.; Hong, S. Org. Lett. 2019, 21, 7099.
|
| [22] |
Keum, H.; Jung, H.; Jeong, J.; Kim, D.; Chang, S. Angew. Chem. Int. Ed. 2021, 60, 25235.
|
| [23] |
Li, B.; Park, Y.; Chang, S. J. Am. Chem. Soc. 2014, 136, 1125.
|
| [24] |
Manna, M. K.; Bairy, G.; Jana, R. J. Org. Chem. 2018, 83, 8390.
|
| [25] |
Tan, X.; Hou, X.; Rogge, T.; Ackermann, L. Angew. Chem. Int. Ed. 2021, 60, 4619.
|
| [26] |
Stuart, D. R.; Bertrand-Laperle, M. G.; Burgess, K. M. N.; Fagnou, K. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 16474.
doi: 10.1021/ja806955s pmid: 19554684 |
| [27] |
Guimond, N.; Gorelsky, S. I.; Fagnou, K. J. Am. Chem. Soc. 2011, 133, 6449.
|
| [28] |
Yu, D.-G.; Suri, M.; Glorius, F. J. Am. Chem. Soc. 2013, 135, 8802.
|
| [29] |
Tosi, E.; de Figueiredo, R. M.; Campagne, J.-M. Catalysts 2021, 11, 471.
|
| [30] |
Tomar, V.; Kumar, P.; Nemiwal, M.; Joshi, R. K. Inorg. Chem. Commun. 2023, 158, 111488.
|
| [31] |
Garai, B.; Das, A.; Kumar, D. V.; Sundararaju, B. Chem. Commun. 2024, 60, 3354.
|
| [32] |
Sun, B.; Yoshino, T.; Kanai, M.; Matsunaga, S. Angew. Chem. Int. Ed. 2015, 54, 12968.
doi: 10.1002/anie.201507744 pmid: 26412390 |
| [33] |
Wang, H.; Koeller, J.; Liu, W.; Ackermann, L. Chem.-Eur. J. 2015, 21, 15525.
doi: 10.1002/chem.201503624 pmid: 26420729 |
| [34] |
Sen, M.; Kalsi, D.; Sundararaju, B. Chem.-Eur. J. 2015, 21, 15529.
|
| [35] |
Kong, L.; Yu, S.; Zhou, X.; Li, X. Org. Lett. 2016, 18, 588.
|
| [36] |
Zhang, Z.-Z.; Liu, B.; Xu, J.-W.; Yan, S.-Y.; Shi, B.-F. Org. Lett. 2016, 18, 1776.
|
| [37] |
Wang, H.; Moselage, M.; González, M. J.; Ackermann, L. ACS Catal. 2016, 6, 2705.
|
| [38] |
Liang, Y.; Jiao, N. Angew. Chem., Int. Ed. 2016, 55, 4035.
|
| [39] |
Lerchen, A.; Vásquez‐Céspedes, S.; Glorius, F. Angew. Chem., Int. Ed. 2016, 55, 3208.
|
| [40] |
Wang, F.; Wang, H.; Wang, Q.; Yu, S.; Li, X. Org. Lett. 2016, 18, 1306.
doi: 10.1021/acs.orglett.6b00227 pmid: 26954622 |
| [41] |
Yu, X.; Chen, K.; Guo, S.; Shi, P.; Song, C.; Zhu, J. Org. Lett. 2017, 19, 5348.
|
| [42] |
Huang, J.; Huang, Y.; Wang, T.; Huang, Q.; Wang, Z.; Chen, Z. Org. Lett. 2017, 19, 1128.
|
| [43] |
Wang, H.; Lorion, M. M.; Ackermann, L. ACS Catal. 2017, 7, 3430
|
| [44] |
Ozols, K.; Jang, Y. S.; Cramer, N. J. Am. Chem. Soc. 2019, 141, 5675.
|
| [45] |
Aher, Y. N.; Pawar, A. B. Chem. Commun. 2021, 57, 7164.
|
| [46] |
Hirata, Y.; Sekine, D.; Kato, Y.; Lin, L.; Kojima, M.; Yoshino, T.; Matsunaga, S. Angew. Chem., Int. Ed. 2022, 61, e202205341.
|
| [47] |
Tian, X.; Pan, A.; Du, Y.; Zhang, L.; Qin, C.; Duan, S.; Yang, L.; Yang, X. Adv. Synth. Catal. 2022, 364, 4421.
|
| [48] |
Wu, X.; Wu, W.; Fan, S.; Han, X.; Wang, Z.; Xu, H.; Wang, B.; Zhu, J. Org. Biomol. Chem. 2023, 21, 3335.
|
| [49] |
Jothi Murugan, S.; Jeganmohan, M. J. Org. Chem. 2023, 88, 1578.
|
| [50] |
Ghosh, A.; Rana, T.; Bhaduri, N.; Pawar, A. B. Org. Lett. 2023, 25, 7878.
|
| [51] |
Lee, J.; Lee, J.; Jung, H.; Kim, D.; Park, J.; Chang, S. J. Am. Chem. Soc. 2020, 142, 12324.
|
| [52] |
Tian, X.; Li, X.; Duan, S.; Du, Y.; Liu, T.; Fang, Y.; Chen, W.; Zhang, H.; Li, M.; Yang, X. Adv. Synth. Catal. 2020, 363, 1050.
|
| [53] |
Lee, J.; Kang, B.; Kim, D.; Lee, J.; Chang, S. J. Am. Chem. Soc. 2021, 143, 18406.
|
| [54] |
Hao, X.-Q.; Du, C.; Zhu, X.; Li, P.-X.; Zhang, J.-H.; Niu, J.-L.; Song, M.-P. Org. Lett. 2016, 18, 3610.
|
| [55] |
Tang, S.; Wang, D.; Liu, Y.; Zeng, L.; Lei, A. Nat. Commun. 2018, 9, 798.
|
| [56] |
Meyer, T. H.; Oliveira, J. C. A.; Sau, S. C.; Ang, N. W. J.; Ackermann, L. ACS Catal. 2018, 8, 9140.
|
| [57] |
Sau, S. C.; Mei, R.; Struwe, J.; Ackermann, L. ChemSusChem 2019, 12, 3023.
|
| [58] |
Liu, M.; Niu, J.-L.; Yang, D.; Song, M.-P. J. Org. Chem. 2020, 85, 4067.
|
| [59] |
Meyer, T. H.; Chesnokov, G. A.; Ackermann, L. ChemSusChem 2020, 13, 668.
|
| [60] |
Yuan, W. K.; Shi, B. F. Angew. Chem., Int. Ed. 2021, 60, 23187.
|
| [61] |
Patel, R. N.; Patel, D. M.; Rathod, N. B.; Thakur, D. G.; Patel, S. D.; Tothadi, S.; Ghosh, S. C. Eur. J. Org. Chem. 2023, 26, e202300669.
|
| [62] |
Li, B.; Xie, M.; Li, J.; Shen, N.; Zhang, X.; Fan, X. Chin. J. Chem. 2023, 42, 363.
|
| [63] |
Begam, H. M.; Pradhan, K.; Varalaxmi, K.; Jana, R. Chem. Commun. 2023, 59, 5595.
|
| [64] |
Yao, Q. J.; Chen, J. H.; Song, H.; Huang, F. R.; Shi, B. F. Angew. Chem., Int. Ed. 2022, 61, e202202892.
|
| [65] |
Liu, T.; Zhang, W.; Xu, C.; Xu, Z.; Song, D.; Qian, W.; Lu, G.; Zhang, C.-J.; Zhong, W.; Ling, F. Green Chem. 2023, 25, 3606.
|
| [66] |
Yao, Q. J.; Huang, F. R.; Chen, J. H.; Zhong, M. Y.; Shi, B. F. Angew. Chem., Int. Ed. 2023, 62, e202218533.
|
| [67] |
Lin, Y.; von Munchow, T.; Ackermann, L. ACS Catal. 2023, 13, 9713.
doi: 10.1021/acscatal.3c02072 pmid: 38076330 |
| [68] |
Münchow, T. V.; Dana, S.; Xu, Y.; Yuan, B.; Ackermann, L. Science 2023, 379, 1036.
|
| [69] |
Wang, X.; Si, X. J.; Sun, Y.; Wei, Z.; Xu, M.; Yang, D.; Shi, L.; Song, M. P.; Niu, J. L. Org. Lett. 2023, 25, 6240.
|
| [70] |
Yang, D.; Zhang, X.; Wang, X.; Si, X.-J.; Wang, J.; Wei, D.; Song, M.-P.; Niu, J.-L. ACS Catal. 2023, 13, 4250.
|
| [71] |
Li, T.; Shi, L.; Zhao, X.; Wang, J.; Si, X. J.; Yang, D.; Song, M. P.; Niu, J. L. Org. Lett. 2023, 25, 5191.
|
| [72] |
Si, X. J.; Zhao, X.; Wang, J.; Wang, X.; Zhang, Y.; Yang, D.; Song, M. P.; Niu, J. L. Chem. Sci. 2023, 14, 7291.
|
| [73] |
Wu, Y.-J.; Chen, J.-H.; Teng, M.-Y.; Li, X.; Jiang, T.-Y.; Huang, F.-R.; Yao, Q.-J.; Shi, B.-F. J. Am. Chem. Soc. 2023, 145, 24499.
|
| [74] |
Zhang, Y.; Liu, S.-L.; Li, T.; Xu, M.; Wang, Q.; Yang, D.; Song, M.-P.; Niu, J.-L. ACS Catal. 2024, 14, 1.
|
| [75] |
Wang, B. J.; Xu, G. X.; Huang, Z. W.; Wu, X.; Hong, X.; Yao, Q. J.; Shi, B. F. Angew. Chem., Int. Ed. 2022, 61, e202208912.
|
| [1] | 王曼曼, 习文慧, 吴昊, 白大昌. 过渡金属催化碳氢键活化合成烷基氟烷基化合物的研究进展[J]. 有机化学, 2025, 45(2): 516-530. |
| [2] | 张腾飞, 常喆, 陈春霞, 彭进松. 过渡金属催化氮原子α位Csp3—H键官能团化反应研究进展[J]. 有机化学, 2025, 45(1): 168-188. |
| [3] | 刘雯娟, 陈品红. 钯催化1,6-烯炔的环化反应研究[J]. 有机化学, 2024, 44(7): 2077-2091. |
| [4] | 刘蒙金, 肖燕, 周锴, 李子成, 黄文才. 一锅法自偶联反应合成3,5-二苯基-1,2,4-噁二唑[J]. 有机化学, 2024, 44(7): 2251-2256. |
| [5] | 林雨, 付海峰, 曹华, 刘想. 碳酸亚乙烯酯: 有机合成化学中的多功能合成子[J]. 有机化学, 2024, 44(7): 2147-2173. |
| [6] | 陆玲依, 邱晓东. 自由基形式烯烃双烷基化反应研究进展[J]. 有机化学, 2024, 44(6): 1701-1718. |
| [7] | 李晨龙, 余志祥. 一氧化碳参与的过渡金属催化的插羰环加成反应研究进展[J]. 有机化学, 2024, 44(4): 1045-1068. |
| [8] | 郭凯杰, 符昕姝, 李靖, 陈艳, 胡美丽, 堵锡华, 谢屿阳, 何燕. 过渡金属催化C—S键活化与转化研究进展[J]. 有机化学, 2024, 44(4): 1124-1150. |
| [9] | 鞠国栋, 周冠宇, 赵应声. 三异丙基硅烷(TIPS)保护苯酚的无过渡金属催化区域选择性硫氰化反应[J]. 有机化学, 2024, 44(4): 1327-1336. |
| [10] | 彭天凤, 赵玉祥, 浦绍健, 罗娟, 刘腾, 缪应纯, 沈先福. 过渡金属催化的关键反应在异戊烯基吲哚生物碱全合成中的研究进展[J]. 有机化学, 2024, 44(4): 1160-1180. |
| [11] | 万云辉, 杨福美, 陈明瀚, 孙德立, 叶丹锋. 无过渡金属催化的N-苄基-N-叔丁氧羰基酰胺与不饱和醇的酯化反应[J]. 有机化学, 2024, 44(4): 1293-1300. |
| [12] | 吴际伟, 何俊, 王晶晶, 李丽霞, 徐采玉, 周洁, 李子荣, 许华建. 电化学氧化α-酮酸与邻氨基苄胺的脱羧环化反应[J]. 有机化学, 2024, 44(3): 972-980. |
| [13] | 高淳, 刘欣, 王明慧, 刘淑贤, 朱婷婷, 张怡康, 郝二军, 杨启亮. 电化学不对称合成反应的研究进展[J]. 有机化学, 2024, 44(3): 673-727. |
| [14] | 朱波, 杨杨, 刘淇尹, 杜玮, 陈应春. 钯/膦配合物催化Morita-Baylis-Hillman碳酸酯与氮杂二烯的[4+4]环化反应[J]. 有机化学, 2024, 44(12): 3761-3770. |
| [15] | 潘旭玲, 黄有. 有机膦催化合成中环化合物的研究进展[J]. 有机化学, 2024, 44(12): 3609-3620. |
| 阅读次数 | ||||||
|
全文 |
|
|||||
|
摘要 |
|
|||||